LTO teleurgesteld in nieuwe beperkingen

'Er had vandaag een uitgewerkte opkoopregeling op tafel moeten liggen waarmee alle boeren die hebben aangegeven te willen stoppen geholpen konden worden. In plaats daarvan zijn het de blijvers die opnieuw met beperkingen worden geconfronteerd', zegt LTO Nederland-voorzitter Sjaak van der Tak.

Een kabinet dat zegt haast te hebben, had nu met een kant-en-klare opkoopregeling moeten komen, zegt LTO Nederland-directeur Hans Van den Heuvel. In plaats daarvan is er alleen een regeling aangekondigd en wordt deze waarschijnlijk pas in april volgend jaar opengesteld. 'Ik snap niet dat, gezien de hoeveelheid boeren die zich vrijwillig melden, het de overheid niet lukt om dat te organiseren. Het argument van spoed is daarmee niet langer valide.'

Ondanks het ontbreken van een goede vrijwillige regeling schermt het kabinet al wel met een 'dwingend instrumentarium' als medio 2023 blijkt dat doelen uit het zicht raken. 'Wie helpen ze met onteigening? Het duurt jaren en brengt hoge kosten met zich mee. Bovendien is het juridisch lastig te onderbouwen waarom net die ene boer moet wijken voor de natuur. Het lukt de overheid nu al niet om met een lijst met piekbelasters te komen.'

Juridische borging

Teleurstelling is er bij LTO ook over het verhogen van het waterpeil in veenweidegebieden. Hierdoor worden honderden veehouders en akkerbouwers in hun bedrijfsvoering beperkt. Ook het schrappen van de RAV-lijst zonder dat daar al een juridisch geborgde vervanger voor is, stuit op kritiek bij LTO.

'Daarmee komt in feite de innovatie in de sector stil te staan en daardoor kunnen de blijvers dus niet bijdragen aan de reductie van stikstof', zegt voorzitter Van der Tak. 'Ik heb ongelofelijk veel zorg over het perspectief voor blijvende boeren. Dat komt met deze brieven verder onder druk. Waarom niet veel meer ruimte geboden aan de gebiedsprocessen? Waarom niet gewacht op de uitkomsten van het landbouwakkoord? Dan was er gewerkt aan herstel van vertrouwen.'

Ondertussen blijft de gewenste duidelijkheid voor PAS-melders en interimmers achterwege. De LTO-voorman ziet ook door de trage uitrol van opkoopregelingen in 2023 nog geen einde komen aan de onzekerheid van deze boeren. 'En die onzekerheid duurt al vier jaar. Dit kabinet moet gelijkwaardig kijken naar stoppers en blijvers. Het kabinet biedt geen enkel perspectief voor de PAS-melders en de interimmers.'

Latente ruimte

LTO wijst hierbij onder meer de vergunningsplicht die het kabinet wil invoeren voor intern salderen. Daarbij lopen ondernemers het risico dat de latente ruimte in hun oude vergunning wordt ingetrokken. 'Dat is opnieuw een vergaande beperking van de boeren die door willen met hun bedrijf.'

Ondanks de kritiek op de kabinetsplannen is LTO voorstander van het landbouwakkoord waarin het perspectief voor blijvers centraal moet staat. 'Ik heb niet de illusie dat het gezellig gaat worden. In die gesprekken gaan we proberen de nieuwe beperkingen te corrigeren. We zijn pas tevreden als dat gelukt is', zegt Van der Tak.