Waterkwaliteit in 80 procent van sloten, vennen en grachten ondermaats

Dat blijkt uit het nieuwste citizen science-onderzoek 'Vang de watermonsters' en het validatieonderzoek door het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) dat donderdag is gepubliceerd. 80 procent van de wateren scoort onvoldoende. Dat beeld is vergelijkbaar met de resultaten van hetzelfde onderzoek in de afgelopen drie jaar en met het beeld uit de officiële waterkwaliteitsmetingen in grote wateren voor Kaderrichtlijn Water (KRW).

In totaal zijn 1.680 sloten, vennen en grachten in Nederland door 425 burgerwetenschappers gemeten. Op basis van nametingen concludeert NIOO-KNAW dat de waterkwaliteit van de Nederlandse oppervlaktewateren inmiddels langdurig onder druk staat. Het gevolg is dat ook de biodiversiteit in en rondom de Nederlandse wateren steeds verder in de knel komt.

Hoogste prioriteit

Rob van Tilburg, directeur Programma's van Natuur & Milieu: 'Een versnelling van de aanpak heeft nu de hoogste prioriteit nodig. Wij pleiten voor het slim combineren van oplossingen, die tegelijkertijd stikstof en CO2-uitstoot verminderen, waterkwaliteit verbeteren en bijdragen aan natuurherstel.'

'We zien helaas ook dat de verbetering van de waterkwaliteit te langzaam gaat en dat er een groeiende stroom stoffen op ons afkomt', zegt Sander Mager, bestuurder bij de Unie van Waterschappen. 'De waterschappen hebben de afgelopen jaren veel herstelmaatregelen in en vlak aan het water genomen, zoals aanleggen van bufferzones langs slootranden en natuurvriendelijke oevers.

Het probleem moet nog meer bij de bron worden aangepakt, verzekert hij. 'We zijn daarbij afhankelijk van de medewerking van bedrijven, boeren, ministeries, gemeenten en provincies.'

Dweilen met kraan open

'Er is te weinig aandacht geweest voor de echte oorzaken van slechte waterkwaliteit: het reduceren van de uitstoot van verontreinigende stoffen', stelt Van Tilburg. 'Het onderzoek laat zien dat de waterkwaliteit over de hele linie dik onvoldoende is, ook in recreatie- en natuurgebieden. Als we het aanpakken van de bronnen van deze vervuiling nu niet integraal aanpakken, blijven we met de kraan open dweilen.'

Aan de vierde editie van Vang de Watermonsters deden bijna vierduizend mensen mee door een sloot of ander klein water te nomineren. Professionele onderzoekers van het NIOO-KNAW analyseerden de metingen en deden op 135 plekken een validatiemeting. Het project is georganiseerd door onder meer Natuur & Milieu, NIOO-KNAW, ASN Bank, Nederlandse Waterschapsbank, Stichting Vivace en zes waterschappen.