Droogte zet aan tot beregenen, maar weerbericht biedt hoop

Voor teeltadviseur Christoffel den Herder van Ceres Horti Advice zijn de problemen met droogte nu dagelijkse kost. 'In Flevoland en Groningen worden bijna alle percelen beregend waar zaaigewassen de grond in zijn gegaan', constateert hij. 'Beregenen gebeurt zowel voor als na opkomst van het gewas.'

Volgens Den Herder is het cruciaal om bij de huidige omstandigheden gewassen als suikerbieten en uien niet te diep te zaaien. Voor wat betreft beregening adviseert hij een gift van 10 tot 15 millimeter. Dat is voldoende om aansluiting te krijgen met de ondergrond.

De teeltadviseur vindt overigens dat het beter is om voor het zaaien te beregenen. 'Dan wordt het zaaibed vaster en is er minder bewegingsruimte voor bodeminsecten om bij het zaad te komen en dat aan te vreten. Ten derde is er minder kans op korstvorming.' Na het beregenen met een cambridgerol over het perceel is het effectief om de toplaag in elkaar te drukken. Den Herder: 'Dat geeft vocht in het zaaibed en daarna zaait het mooier.'

Het belang van een goede verdeling van het water over het perceel is volgens de teeltadviseur groot. 'Gelukkig waait het deze week minder hard. Dat voorkomt grotendeels al een ongelijke verdeling. Als je de mogelijkheid hebt, is het mooier om een beregeningsboom te gebruiken in plaats van een kanon.'

Water soms te zout

Voor bepaalde gebieden in Noord-Nederland en ook in delen van Flevoland raadt Den Herder het af om te beregenen. Dit betreft regio's waar het water te zout is. 'Stel dat je nu gaat beregenen met te zout water en het gaat volgende week regenen, dan komt het zoute water, als je pech hebt, terecht in de wortelzone. Dat is funest voor jonge kiemplantjes', waarschuwt hij.

Op in het voorjaar geploegde gronden in Flevoland zijn akkerbouwers genoodzaakt zelfs te beregenen voor het klaarleggen van het zaaibed. Dat meldt Jeroen Nijenhuis, accountmanager Midden bij Agrifirm. 'Deze percelen zijn zo opgedroogd dat je wel moet beregenen om de grond goed te kunnen bewerken. Mijn advies is om dan na zaai weer te beregenen, waardoor het kiemproces goed kan starten.'

Volgens Nijenhuis is een groot deel van de uien en bieten op zwaardere gronden al gezaaid. 'Op vroeg gezaaide percelen komen de bieten redelijk op. Ook bij niet-beregende stukken staan nu al 50.000 tot 80.000 planten per hectare boven. Als het volgende week wat gaat regenen, komt de rest ook wel. Anders kun je alsnog een keer beregenen', licht de accountmanager toe. 'Bij een kleine gift is de kans op korstvorming klein.'

Tulpen beregenen

In Noordoost-Nederland zijn vooral bollentelers aan het beregenen geslagen op hun tulpenpercelen, meldt Harm de Boer. Hij is teeltadviseur namens Delphy in dat gebied. 'Ook hier droogt de bovengrond steeds meer uit. Maar als bij bieten en uien de zaaibedbereiding en het zaaien netjes zijn verlopen, dan ligt het zaad nog in de vochtige grond. De eerste wortelpuntjes zoeken wel naar het vocht', schat hij in.

Toch zijn een paar regenbuien welkom. De Boer: 'Ik verwacht zelfs dat deze week Groningse en Drentse akkerbouwers, die wintergerst op droge gronden hebben staan, gaan beregenen. Of dat rendabel is, blijft lastig inschatten met dit gewas. Op sommige plekken is het echt noodzakelijk om nog een optimale gerstopbrengst te kunnen halen.'

Verder ziet de Delphy-teeltadviseur in zijn werkgebied dat veel boeren een stuifdek met rundveedrijfmest aanbrengen. 'Stuiven is een groot gevaar op dit moment. Het moet niet meer te veel en te hard gaan waaien. Gelukkig lijkt te schade tot nu toe mee te vallen en hoeven nog niet veel percelen te worden overgezaaid', zegt De Boer.

Aardappelen poten geen probleem

De teeltspecialisten melden dat ondanks de droge omstandigheden aardappelen poten best goed verloopt. 'Ruggen vormen lukt nog wel. Als het volgende week gaat regenen, dan hoeven telers zich geen zorgen te maken', benadrukt Nijenhuis. 'Omdat het 's nachts best koud is, gebeurt er toch nog niet veel.'

De Agrifirm-accountmanager zegt dat in Zuidelijk Flevoland zo'n 50 procent van de aardappelen is gepoot. In Oostelijk Flevoland zit volgens hem 30 tot 40 procent van de aardappelen in de grond en in de Noordoostpolder 20 tot 30 procent.

In het noordoosten van het land komt het poten van zetmeelaardappelen naar verwachting deze week wat meer op gang. 'De bodemtemperatuur is laag en het pootgoed houdt zich nog rustig. De knollen beginnen nog niet volop te kiemen', constateert De Boer. Volgens Den Herder moeten akkerbouwers niet langer wachten met aardappelen poten. 'Maak gebruik van dit zonnige weer. Als je nu voor het poten de ruggen al freest, vangen ze zonlicht op en warmen de ruggen sneller op.'

De adviseur van Ceres Horti Advice vindt dat akkerbouwers zich geen zorgen over de droogte hoeven te maken, mits er volgende week neerslag valt. 'Gewassen verdampen nog niets en onderin zit voldoende vocht', constateert hij. Wel voorziet Den Herder problemen voor maistelers op zandgronden. 'Als het te lang droog blijft, zou ik deze telers adviseren om niet te ploegen. Dan verlies je bovenin minder vocht en kiemt de mais makkelijker.'

Regen vanaf zondag

Nadat er de afgelopen maanden fors minder neerslag is gevallen dan gemiddeld en Nederland te maken kreeg met een recorddroge maart, bieden de weersvooruitzichten vanaf zondag hoop voor boeren en telers. Volgens de huidige voorspellingen van weersite Weeronline gaat het vanaf zondag regenen op veel plekken in Nederland.

Kijkend naar de voor Nederland representatieve plaats De Bilt valt er vanaf zondag 13 april tot en met zaterdag 19 april in totaal zo'n 30 millimeter regen. Ook de wind lijkt in kracht wat af te nemen. Dat vermindert ook het risico op stuiven. 'Met 14 tot 18 graden blijft het zacht voor de tijd van het jaar', schrijft Weeronline.