'Laten we boeren met verstand'

Door de ligging aan het einde van de Rijndelta beschikt Nederland over uitstekende omstandigheden om landbouw te beoefenen. Door de eeuwen heen heeft dit geleid tot een productieniveau dat tot het hoogste ter wereld behoort en tot bedrijven die door de best geschoolde boeren worden geleid.

De organische ontwikkeling die de agrarische sector heeft doorgemaakt, wordt bedreigd door interventies met een kortetermijndoel, namelijk stikstofreductie om andere economische sectoren niet te laten vastlopen. De politieke bril dwingt tot een puur nationale blik, terwijl de afspraken in het Klimaatakkoord van Parijs en de Green Deal een grensoverschrijdend karakter hebben.

Voedseltekorten

Niemand zal nog kunnen ontkennen dat er een klimaatprobleem is en dat we de uitstoot van CO2 moeten reduceren, net zoals de hoeveelheid stikstof en fijnstof. Maar er zijn meer problemen die vragen om een oplossing, zoals de voedseltekorten die in rap tempo toenemen.

In haar recente rapportage wijst de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso) erop dat wereldwijd de landbouwproductie de laatste tien jaar is gedaald en dat hierdoor het Zero Hunger-doel ernstig in het geding is.

Alleen als die productie in het komende decennium met 28 procent groeit, zijn ernstige tekorten voor grote groepen mensen te voorkomen. De productie van plantaardige en dierlijke eiwitten moet volgens de Oeso met respectievelijk 24 en 31 procent toenemen om het Zero Hunger-doel te bereiken. Dit is driemaal zoveel vergeleken met het afgelopen decennium. De uitstoot van broeikasgassen moet volgens de Oeso met 6 procent afnemen.

Verplichte bijdrage

Nederland kan en is het aan zichzelf verplicht om een bijdrage te leveren. Als we onze eigen politiek en belangen over de grenzen heen tillen, dan moeten we meervoudige doelen bereiken op een niveau dat er werkelijk toe doet. Voor ons Nederlanders is dat op Europees niveau. Het optimale op Europees niveau zal altijd nog het maximale op de Nederlandse schaal ver overstijgen. De politiek moet hier eerlijk over zijn en kleur bekennen.

In dat licht zijn er volop kansen voor Nederland en zeker voor de beste boeren die in staat zijn om te werken aan meerdere doelen tegelijk. Boeren die hun bedrijfsvoering weten te verbeteren en gelijktijdig een flinke bijdrage leveren aan het bereiken van de klimaatdoelen.

Kennis vergaren

Dat vereist wel dat de politiek, overheid, kennis- en belangenorganisaties de kennis vergaren om hierop vooruit te denken en tijdig middelen (innovatiegelden) inzetten om de agrarische sector te faciliteren. Daarmee kan de omslag worden gemaakt.

Uitgangspunt moet zijn om zoveel mogelijk mensen mee te nemen in de transitie en de agrarische sector kwalitatief koploper te maken in de wereld. Boeren die niet meekunnen, moeten omdenken en hun kennis op een andere manier te gelde maken. Ook burgers moeten zich er bewust van zijn dat een organische transformatie een steviger fundament biedt voor de toekomst dan een interventie via de wetgever. Laten we boeren met verstand.