Vroege vraag naar Vervangende Verwerkingsovereenkomsten

Veehouders met een mestoverschot (op basis van fosfaat) moeten jaarlijks een percentage van hun mest verplicht laten verwerken of ze moeten het regionaal afzetten. Regionaal afzetten mag indien het overschot kleiner is dan 25 procent van de totale mestproductie. Veehouders met een groter overschot moeten het laten verwerken.

Het verplichte verwerkingspercentage is in het zuidelijke concentratiegebied 59 procent, in het oostelijke concentratiegebied 52 procent en in de rest van Nederland is het 10 procent.

Gebruikelijk is dat de melkveehouders hun overschot afzetten bij akkerbouwers, omdat die liever rundveemest hebben dan varkensmest. De melkveehouders voldoen dan aan hun verwerkingsplicht door een VVO aan te kopen.

Alle mest verwerken

Het grootste deel van de pluimveehouders met een mestoverschot laat 100 procent van de mest verwerken en normaal gesproken doet ook een flink deel van de varkenshouders dat. Voor alle mest die ze verwerken boven hun verplichte verwerkingspercentage, kunnen ze een VVO aanbieden aan melkveehouders of andere veehouders die de mest niet laten verwerken.

Dit jaar was er vanuit de akkerbouw een grotere vraag naar dierlijke mest dan gebruikelijk, vooral vanwege de flink gestegen kunstmestprijzen. 'Daardoor was ook de acceptatiegraad van varkensmest hoger en is er meer varkensmest bij akkerbouwers afgezet', legt adviseur Gert Flinkert van Agrifirm uit. 'Er is minder varkensmest naar de verwerking gegaan.'

Hoge energiekosten

Daarnaast hebben de hoge energiekosten de mestverwerking parten gespeeld. Samen met de grotere mestafzet leidt dat tot een lager aanbod van VVO's. De vraag naar VVO's is hierdoor dit jaar nu al op gang gekomen, terwijl dat normaal volgens Van den Bergh pas in oktober gebeurt.

Flinkert ziet ook dat de vraag dit jaar al wat eerder op gang komt dan de afgelopen twee jaar. 'Maar kijk je naar 2017, 2018 en 2019, dan is het verschil niet groot. Ook toen was er al vroeg vraag naar VVO's.'

Dit jaar is er dus meer dierlijke mest uitgereden en is het aanbod van VVO's beperkter. Of de prijzen voor de VVO's hierdoor ook hoger gaan uitvallen, is nog de vraag. Er zijn minder varkens waardoor er ook minder mest hoeft te worden verwerkt. Wat de gemiddelde prijs is voor VVO's, blijkt lastig te zeggen. Soms is het 1 euro per kilo fosfaat, het kan 2 euro of meer zijn, maar ook 50 cent.

Prijsprikkel

Het aanbod van VVO's kan nog wat worden opgerekt als de prijzen voor deze verwerkingsovereenkomsten stijgen. Die prijsprikkel kan betekenen dat er alsnog meer varkensmest wordt verwerkt.

Het al dan niet doorgaan van de derogatie zal niet of nauwelijks effect hebben op de vraag naar VVO's. Bij de derogatie draait het om de hoeveelheid stikstof die op het land mag vanuit de dierlijke mest. Bij de noodzaak tot mestverwerking gaat het erom of een veehouder een fosfaatoverschot heeft.