'Samenwerken is een kunst'

Dat is misschien overdreven, maar veel rechtenstudenten haken inderdaad al vroeg af. Misschien ook wel omdat diezelfde hoogleraar ons nog een ander beeld voorhield. Wanneer je alle wet- en regelgeving in Nederland zou printen, zei hij, kun je daar veel vrachtcontainers mee vullen.

Dat gegeven ben ik nooit vergeten. Wanneer je als advocaat goed in je vak wilt worden, ontkom je er niet aan je te specialiseren. Ik houd me bewust bezig met een beperkt aantal rechtsgebieden, met de focus op agrarisch recht. Ook binnen het agrarisch recht doe ik maar een deel. Simpelweg omdat ook dit vakgebied nog heel breed is. Wanneer ik een vraag krijg over een vakgebied waar ik niet in thuis ben, verwijs ik door naar een van de advocaten in mijn netwerk. Schoenmaker, blijf bij je leest.

Een zaak doe je bijna nooit alleen. In veel zaken werk ik samen met andere adviseurs. Denk aan het aanvechten van een boete van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), waarbij ik een voormalig dierenarts inschakel om de bevindingen van de NVWA-dierenarts te laten toetsen.

Samenwerken is een kunst, zo merk ik vaak. Niet iedere adviseur is gewend veel samen te werken. Zo stel ik regelmatig overeenkomsten op voor de interne samenwerking tussen zakenpartners. In de landbouw gaat het dan vaak om maatschapscontracten. Deze worden nog vaak door de boekhouder of fiscalist opgesteld zonder dit af te stemmen met een advocaat of een andere (civiel) jurist. Niet handig, denk ik.

Een goed maatschapscontract komt tot stand in samenwerking tussen iemand die er vanuit de fiscale hoek naar kijkt – een boekhouder, accountant of fiscalist – en iemand die het juridische verhaal in de gaten houdt: een advocaat of (civiel) jurist. Een advocaat die een maatschapsovereenkomst opstelt zonder dit met de accountant af te stemmen, kan belastingproblemen veroorzaken. Een fiscalist die zo'n contract opstelt zonder dit met een advocaat te bespreken, loopt het risico dat het contract niet goed de onderlinge afspraken weergeeft, wat nadelig uit kan pakken bij een meningsverschil of rechtszaak.

Kennis is macht, kennis delen is kracht.