'Handhaving fosfaatrechten'

Ik heb meerdere zaken lopen waarin melkveehouders worden gecontroleerd. Voor sommige NVWA-inspecteurs is het duidelijk even wennen. Overtreding van de mestregels wordt normaal gesproken bestuursrechtelijk afgedaan. Bij een overtreding legt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland een boete op na een controle door de NVWA. Ben je het daar niet mee eens, dan kun je in bezwaar en daarna in beroep bij de bestuursrechter.

Een fosfaatrechtenovertreding loopt via het strafrecht. De NVWA neemt dan officieel een verhoor af. Ik merk dat dit voor sommige inspecteurs nieuw is en zeker voor melkveehouders. Bijstand tijdens een controle en het verhoor kan echt het verschil maken.

Vervolgens gaat het dossier naar de officier van justitie. Die start meestal een rechtszaak. Je krijgt dan een oproeping om voor de economische politierechter te verschijnen. De officier eist meestal twee dingen. Allereerst een boete voor de overtreding. Die loopt al snel op tot tienduizenden euro's. Daarnaast eist de officier dat je alsnog de leaseprijs over de fosfaatrechten die je tekort had, afdraagt aan de Staat.

Het lijkt eenvoudig: je hebt wel of niet voldoende fosfaatrechten. Maar zo eenvoudig is het niet. Ik heb al discussies met inspecteurs over in welke diercategorie een rund valt, wat de exacte melkproductie was et cetera. De rechter moet er een knoop over doorhakken. Ook weegt de rechter mee onder welke omstandigheden je te weinig fosfaatrechten had. Deed je het met opzet of was het een vergissing? Ook dan is goede rechtsbijstand een must.

Voor melkveehouders is het nieuw, maar een vergelijkbaar traject kennen pluimvee- en varkenshouders al. Pluimvee- en varkensrechten worden op dezelfde wijze gehandhaafd. Ik heb al veel veehouders bijgestaan bij controles en rechtszaken over deze productierechten. De systematiek is precies hetzelfde. Eigenlijk is er niets nieuws onder de zon.