LTO: 'Gelderland op goede weg om vertrouwen terug te winnen'

Haarman was maandagavond een van de deelnemers aan het webinar 'Toekomst voor de Gelderse boer', georganiseerd door provincie Gelderland. Volgens de LTO-bestuurder is er een hele grote groep boeren in de middengroep die open staat voor de transitie van de landbouw, zoals Gelderland deze voorstaat.

Tegelijkertijd zijn bij deze boeren de vertwijfeling en het wantrouwen ontzettend groot, stelt Haarman. 'Maar als deze boeren perspectief geboden kan worden, langjarige zekerheid, dan zijn ze in voor de richting van de provincie.' Volgens hem is het van wezenlijk belang om jonge boeren te koesteren. 'Dat is precies waar het om moet gaan. Zorg dat boeren zicht hebben op hun bedrijf over vijf of tien jaar en dat hun zoon of dochter dan nog boer kan zijn.'

Bob Keurentjes, voorzitter van het Gelders Agrarisch Jongeren Kontact (GAJK), sluit zich bij Haarman aan. 'Voor jonge ondernemers is het heel belangrijk om een stip op de horizon te hebben. Maar zet niet te veel kaders en laat ze zelf die weg erheen vinden. Dan komen ze er wel en is het ook leuk om ondernemer te zijn. Niet als er vooral voor ons gedacht wordt en dat is de laatste jaren wel gebeurd. Ondernemersvrijheid en de lange termijn zijn echt heel belangrijk.'

In beweging komen

Ondernemerscoach Dorine Zwaan geeft aan dat werken aan meer vertrouwen en het tegengaan van de door Haarman genoemde vertwijfeling essentieel zijn. 'Als je als ondernemer geen ruimte meer voelt, dan weet je ook niet welke kant je op moet en heb je de neiging om stil te zitten en te wachten tot het over gaat. Daar wordt niemand blij van. Het gaat er juist om in beweging te komen.'

Zwaan pleit ervoor om agrarisch ondernemers te respecteren in de manier waarop ze in beweging komen. 'De een gaat meer natuurinclusief, de ander zet in op reductie of op asbest van zijn dak verwijderen. Als iedereen maar in beweging blijft, op zijn eigen manier.'

Uitdaging

Keurentjes haakt hierop in: 'Ga kijken wat er past op je bedrijf en waar je op wilt focussen. Als je ergens een uitdaging ziet, word je daar ook enthousiast van. Je kunt niet alles op één bedrijf halen. Kijk wat er past bij die ondernemer en zet daar stappen in.'

Hoogleraar Hens Runhaar ontwikkelde het model dat aan de basis stond van Programma Agrifood van provincie Gelderland. Hij stelt dat andere partijen en zeker ook de markt nodig zijn om te realiseren wat de provincie voorstaat.

'Het is heel goed dat er allerlei potjes en regelingen zijn, maar als je stappen wilt maken, moet je structureel geld hebben voor de lange termijn. Daar moet je ook de markt bij betrekken. Je kunt in Gelderland veel realiseren, maar die andere partijen heb je echt nodig.'

Als het ergens kan, dan hier

Landbouwgedeputeerde Peter Drenth (CDA) benoemde tijdens het webinar dat Gelderland een van de belangrijkste landbouwprovincies van het land is. 'Dat betekent dat als wij een route kunnen bepalen met perspectief voor de landbouw, dat iets betekent op de Nederlandse schaal. Als het ergens kan, kan het hier.'

Volgens Drenth staat de sector aan de vooravond van een grote verandering. Dat betekent volgens hem niet dat je alleen maar kunt zeggen tegen boeren dat ze het anders moeten doen. 'Want alles heeft een reden. We wilden weinig betalen voor voedsel, dus dan krijg je automatisch schaalvergroting. Nu lopen we tegen de grenzen van die groei aan en daar hebben boeren last van. Maar agrariërs zijn niet de reden dat we problemen hebben in Nederland. We doen het met z'n allen en staan ook met z'n allen aan de lat om te veranderen.'