Gedeputeerde Drenth: 'In Gelderland blijven we liever baas in eigen huis'

In Gelderland zijn de maatregelen om de stikstofemissie en -depositie terug te dringen in volle gang. Op meerdere fronten wordt met ruim zestig partijen gewerkt aan de Gelderse Maatregelen Stikstof (GMS). 'Momenteel checken externe partijen, waarbij Wageningen University & Research een belangrijke rol speelt, of de geformuleerde maatregelen daadwerkelijk gaan helpen', zegt Drenth. Tegelijkertijd bespreken de betrokken partijen de plannen met hun achterban.

De provincie heeft niet stiekem stikstofgevoelige natuur bijgeplust

Peter Drenth, Gelders landbouwgedeputeerde (CDA)

Waar moeten de GMS toe leiden?

'In het tweede kwartaal willen we kunnen zeggen: dit is de route die we gaan lopen om in 2025 onze doelen te halen. In alle sectoren moet de emissie met 25 procent naar beneden. Dat is de ene pijler. In de andere gaan we fors aan de gang met het robuuster maken en herstellen van de natuur. Door die combinatie kan de natuur meer stikstof dragen en wordt de uitstoot verminderd.'

Tot de maatregelen behoort een stoppersregeling voor de kalverhouderij. Hoe gaat het daarmee?

'Er hebben zich 114 bedrijven gemeld voor de stoppersregeling. Bij de selectie kijken we niet naar de grootte of de emissie, maar naar het effect op Natura 2000-gebieden. Bedrijven die daar veel effect op hebben, komen het eerst aan de beurt. We kopen het hele bedrijf, inclusief de stallen, grond en woning. De grond komt beschikbaar voor gebiedsprocessen. Dat kan herverkaveling zijn, maar vlakbij een kern ook woningbouw.

'Binnenkort wordt duidelijk hoeveel bedrijven er kunnen worden opgekocht. Als veel kleine bedrijven hoog scoren in de ranking, kun je er natuurlijk meer kopen dan wanneer het twee heel grote zijn.'

Gelderland was vroeg met een maatregelenpakket. Waarom?

'Het stikstofprobleem is in Nederland nergens zo groot als in Gelderland, maar dat is de negatieve benadering. Er zit ook een andere kant aan. Je kunt blijven zitten tot iedereen bedenkt hoe je het moet doen, maar in Gelderland blijven we liever baas in eigen huis.

'Landelijk wordt geroepen dat landbouw het stikstofprobleem is, terwijl de cijfers aangeven dat deze sector niet de enige oorzaak is. Onze provincie is voor een groot deel platteland. Ik wil ervoor zorgen dat de landbouw hier toekomst heeft.'

U heeft zich altijd uitgesproken tegen extern salderen. Blijft u daarbij?

'Ja, ik wil niet dat rechten ergens vandaan worden gehaald en een lege boerderij overblijft. Er is namelijk een een-op-eenrelatie tussen leegstand en ondermijning. Daarnaast is de Veluwe zo groot, dat iedereen in Nederland met een groot project moet compenseren met de Veluwe. Dat kan natuurlijk niet.

'Extern salderen is op de lange termijn geen oplossing. Vroeg of laat zijn de emissiebronnen rondom de Veluwe op. Er moet geen kaalslag in het landelijk gebied komen waarin er lukraak wordt opgekocht.'

Bepaalde provincies kiezen wel voor extern salderen.

'Elke provincie maakt zijn eigen afweging. Dat is ook logisch, want bijvoorbeeld Flevoland heeft geen aangetaste Natura 2000-gebieden. In Gelderland zullen we extern salderen wellicht incidenteel nodig hebben om dingen mogelijk te maken, maar dan moeten er eerst betere afspraken worden gemaakt.'

Recent betichtte Stichting Agrifacts Gelderland van het bijplussen van stikstofgevoelige natuur. Wat klopt daarvan?

'Natura 2000-gebieden zijn de enige natuurgebieden die meetellen in de stikstofdiscussie. Die zijn aangewezen door minister Carola Schouten van LNV. De begrenzing daarvan ligt vast en er is ook geen voornemen om dat aan te passen. Er wordt geen natuur bijgeplust, er vindt alleen verfijning plaats.

'Waarin ik Agrifacts wel gelijk geef, is de manier waarop die verfijning wordt besloten. Dat is een technische afwikkeling zonder inspraak. Dat vind ik bijzonder. Maar dat betekent niet dat provinciebestuurders stiekem bezig waren, daar neem ik afstand van.

'Bovendien doen we dit niet om bepaalde doelen op andere terreinen te halen, wat wordt gesuggereerd. Dit wordt alleen voor Natura 2000 gedaan. Als het met die gebieden niet goed gaat, wordt het stikstofprobleem alleen maar groter. En wie heeft daar last van? Alles en iedereen rondom Natura 2000-gebieden. De provincie heeft er geen baat bij om het probleem groter te maken. We creëren geen extra piekbelasters. Delen van het onderzoek kloppen dus gewoon niet.'

Raakt dat u?

'Wat het complex maakt, is dat de verschillende onderdelen van hun onderzoek deels wel kloppen, maar de conclusies die eraan worden verbonden niet. Iedereen mag zeggen en schrijven wat ze willen. Maar dit onderwerp is zo gevoelig dat het onzekerheid en onduidelijkheid creëert. Ik wil geen wilde verhalen.'

Hoe gaat Gelderland om met de opkoopregeling voor piekbelasters?

'De minister geeft een andere definitie van piekbelasters dan Gelderland. Wij hanteren de definitie: bedrijven die het grootste effect hebben op Natura 2000-gebieden. Die gaan ook mee in de opkoopregeling kalverhouderij, want zij zijn het meest effectief als het gaat om het terugdringen van de depositie.

'Omdat we de grootste slag maken met bedrijven die doorgaan, gaan we geen bedrijven aanwijzen. Dat is een andere lijn dan de minister volgt. Met de Gelderse definitie koop je de minste bedrijven op en is het effect op de natuur het grootst.'