LLTB: in niet-reguliere gewassen kan nieuw verdienmodel liggen

Het verkennen van de mogelijkheden om niet-reguliere gewassen een serieuze kans te geven in de akkerbouw, dat is waar het bij Plants For Plants om draait. Waar dergelijke initiatieven in het verleden veelal bij kleinschalige experimenten bleven, moet een bredere aanpak leiden tot daadwerkelijke mogelijkheden om tot schaalvergroting te komen.

'Het is eigenlijk heel simpel. Hoe meer delen van een plant je gebruikt, hoe meer deze waard is', verduidelijkt LLTB-portefeuillehouder Susanne Görtz. 'Wanneer hetzelfde gewas dan ook nog eens een bijdrage levert aan een gezonde bodem, is het duidelijk: hier kan een nieuw verdienmodel liggen voor de plantaardige sector.'

Nieuwe gewassen

De LLTB-bestuurder ziet hierin een kans weggelegd voor nieuwe gewassen. 'Binnen Plants For Plants wordt ingezet op het slim combineren van toepassingen en het verwaarden van duurzaamheid voor agrarisch ondernemers. Juist de bijdrage van nieuwe gewassen en een uiteindelijk milieuvriendelijke grondstofwinning zouden weleens de sleutel kunnen zijn in de zoektocht naar perspectief voor alternatieve gewassen.'

Een bekend voorbeeld van een dergelijk alternatief gewas is vezelhennep. Hoewel hier al jaren mee wordt geëxperimenteerd, blijft een echte doorbraak in Nederland uit. 'Onder meer de afhankelijkheid van externe marktpartijen maakt het gebruik van vezelhennep lastig', licht Görtz toe. 'Eenvoudiger zou het zijn om de toepassing dichter bij de sector te zoeken.'

Onderzoek naar vezelhennep

Momenteel doen studenten van HAS Hogeschool onderzoek naar de toepassing van vezelhennep als duurzaam middel voor onkruidbeheersing in de boomteelt. 'We slaan daarmee twee vliegen in één klap. De akkerbouw krijgt perspectief om een nieuw verdienmodel op te bouwen voor een innovatief gewas en de boomteelt krijgt toegang tot een regionaal geteeld, duurzaam alternatief voor beheersing van onkruid', zegt Görtz.

De vezelhennep die de studenten voor hun onderzoek gebruiken, wordt geteeld door Loonbedrijf Gebroeders de Boer uit Lottum. De agrarisch ondernemers doen hiermee tevens eerste ervaringen op met het gewas, de oogsttechnieken en de toekomstige mogelijkheden tot verwaarding.

Ook met de toepassing van eiwitgewassen als veldboon en lupine wordt binnen Plants For Plants geëxperimenteerd. Zowel in de productie van diervoeding als de humane voeding neemt de interesse in plantaardige eiwitten toe.

Alternatieven soja-import

Voor de veehouderij kunnen eiwitgewassen perspectief bieden op duurzame alternatieven voor de import van soja. In de humane voeding kunnen deze gewassen een belangrijke rol spelen in de trend naar bijvoorbeeld meer plantaardige voeding en vleesvervangers.

'De uitdaging is om deze twee ontwikkelingen te combineren', legt Görtz uit. 'Toepassing als diervoeding kan een eerste boost geven aan de teelt. Door deze gewassen vervolgens waar nodig op een andere manier te telen, oogsten of verwerken, kunnen in de toekomst ook de meer hoogwaardige markten worden ontsloten.'

Grote brandnetel

Binnen Plants For Plants wordt eveneens onderzoek gedaan naar minder voor de hand liggende gewassen. Zo blijkt de grote brandnetel uitermate geschikt als gecombineerde bron voor de productie van biocomposiet, een duurzaam alternatief voor plastic. De grote brandnetel heeft ook een insectenwerende werking, waardoor het kan worden toegepast als middel in de biologische plaagbeheersing.

De grote hamvraag blijft: in hoeverre kunnen gewassen als vezelhennep, veldboon, lupine en brandnetel daadwerkelijk bijdragen aan een gezamenlijke verduurzaming van de maatschappij? Het antwoord op deze vraag wordt onderzocht door internationale studenten aan de Universiteit Maastricht. Zij werken levenscyclusanalyses uit, waarbij de milieubelasting van de gewassen wordt berekend.

Verbinding tussen kennisinstellingen

'Bijzonder aan Plants For Plants is dat een verbinding is gelegd tussen Wageningen University & Research, HAS Hogeschool en de Universiteit Maastricht. Vanuit hun eigen achtergrond en expertise leveren deze kennisinstellingen hun kennis en maken ze bruggetjes naar diverse activiteiten waar studenten bij betrokken zijn', vertelt Görtz.

Vanuit HAS Hogeschool, direct gekoppeld aan het lectoraat Bodem & Gewas, zijn momenteel drie groepen tweedejaarsstudenten actief betrokken bij deelprojecten binnen Plants For Plants. Zij maken onder andere gebruik van de proefveldjes nabij Brightlands Campus Greenport Venlo om gericht veldwerk uit te voeren. Zoals het bemonsteren van de bodem en het beoordelen van de gewasontwikkeling. Deze testveldjes zijn samen met partner Compas Agro gerealiseerd.

Proefperceel Venray

Naast de kleinschalige proefvelden heeft de gemeente Venray een proefperceel ter beschikking gesteld. 'De gemeente Venray staat voor een duurzame regionale ontwikkeling en gaat graag samen met de agrarische sector op zoek naar nieuwe mogelijkheden', aldus wethouder Cor Vervoort.
'Door dit perceel in bruikleen te geven voor het project, dragen we zichtbaar bij aan dit traject en heeft het perceel een nuttige toepassing met een duurzaam rendement', stelt de wethouder.