Geertje en Bart Berga zien zuiveltak als verrijking van bedrijf

Reportage Friesland Tienke Wouda 13 nov 2020 om 15:30uur

Geertje en Bart Berga uit het Friese Terwispel begonnen met het maken van yoghurt in een steelpannetje. Vorig jaar openden ze hun boerderijwinkel. 'We zijn gegroeid als ondernemers.'

Geertje+en+Bart+Berga+zien+zuiveltak+als+verrijking+van+bedrijf

Zonder vooropgezet plan gingen Geertje en Bart Berga uit Terwispel zes jaar geleden aan de slag met het maken van yoghurt. Dat deden ze niet vanuit financieel oogpunt, maar vanuit een passie voor zuivel, beklemtoont Geertje Berga. 'Het is echt als hobby begonnen. Bij het verzuivelen komt veel emotie en gevoel kijken.' Het gezin, met vier kinderen in de leeftijd van 11 tot en met 15 jaar, houdt van toetjes. 'Ik kocht altijd melk en yoghurt in de supermarkt. Zonde als je je realiseert dat de koeien achter het huis veel melk produceren.'

Berga is net weer begonnen met het maken van chocolademelk. Dat doet ze in de zuivelruimte die ze in 2017 bouwden in de oude schuur. Hun kinderen zijn gek op de eigengemaakte chocolademelk. 'Waarom? Hier zit vitamine L in. Hier heeft een neus boven gehangen. Alles draait om aandacht. Dat werkt anders in een grote fabriek.'

Inspelen op seizoenen

Creativiteit staat bij het verzuivelen hoog in het vaandel. Zo maken de zuivelaars elk jaargetijde een ander soort yoghurt. Voor de herfst koos Geertje Berga voor yoghurt met bramen. 'Het is ontzettend leuk om voor ieder seizoen weer een passende vrucht te zoeken. De klanten waarderen dat erg.'

We gaan niet voor de liters, maar voor kwaliteit

Geertje Berga, melkveehouder in Terwispel

De glazen flessen met yoghurt vinden dan ook gretig aftrek in boerderijwinkel Westerleane Boer & Zuivel die de ondernemers in de voormalige jongveestal realiseerden. Een fles yoghurt verkopen ze in de boerderijwinkel voor 1,75 euro. Het goedkoopste pak in de supermarkt kost zo'n 70 cent. 'Wij verkopen een puur en eerlijk product, zonder fratsen. Dat vind ik belangrijk om aan onze klanten te vertellen.'

Mooie combinatie

Meer dan zestig uur per week zijn de ondernemers bezig met de zuiveltak. Bart Berga vindt het een mooie combinatie naast het melkveebedrijf. 'Het is een verrijking voor mij als veehouder. Ik vind het prachtig om met het product bezig te zijn dat mijn koeien leveren.'

De melkveehouder hangt één keer per week de kwark uit. Hiervoor gaat in de nacht van zondag op maandag om 2 uur de wekker. 'Zaterdag stremmen we de melk. In de nacht van zondag op maandag stop ik de kwark in zakken, zodat de wei eruit kan druppen. Eerst deden we dat zondagavond laat, maar dan is de kwark nog te dik.'

Kritisch

Geertje Berga: 'We zijn kritisch. Het is niet gauw goed genoeg. We gaan niet voor de liters, maar voor kwaliteit. Naast dat we een goed product willen leveren komt er nog veel meer kijken. De schoonmaak en de boekhouding bijvoorbeeld vergen ook veel tijd.'

Ze zijn niet alleen als bedrijf gegroeid, maar ook als ondernemers, stellen ze. 'Hiervoor was ik soms wat bedrijfsblind. Je melkt, de melk gaat de tank in, FrieslandCampina haalt deze op en je ziet deze niet meer terug', zegt Bart Berga, die nu bewuster boert.

'Hoe kunnen we de gezondheid van de koeien en het bedrijf zo optimaliseren dat we een topproduct kunnen leveren? Dat is soms best moeilijk. Ik kijk meer naar de bodem. We hebben kruidenrijk grasland en klavermengsel ingezaaid. Ook zijn we begonnen met randenbeheer. We hebben nu wat minder grasopbrengsten. Uiteindelijk geloof ik erin dat we het ook op het melkveebedrijf beter gaan doen.'

Grenzen aangeven

Geertje Berga: 'We durven bovendien meer onze grenzen aan te geven. In het begin vonden we alles interessant. Nu vragen we ons af of we het als bedrijf en als persoon aankunnen. Dat betekent dat we ook wel eens nee zeggen tegen een opdracht.'

De ondernemers halen een derde van hun omzet uit hun tweede tak. Daar zit nog groei in. Sinds vorige maand leveren ze via de coöperatie Streekboeren & Co onder andere aan het ziekenhuis in Drachten. Al langere tijd zetten ze af naar (boerderij)winkels. Nog wekelijks komen er nieuwe klanten naar de boerderijwinkel. 'Dat verwondert ons. Mensen zijn op zoek naar eerlijke producten, rechtstreeks van de boer. Ze zijn op zoek naar nostalgie.'

Passie

De passie die de ondernemers hebben voor zuivel, proeven klanten terug in de producten. Ook collega-zuivelbereiders waarderen de yoghurt. 'Ik ben er trots op dat onze yoghurt in maart met goud werd bekroond tijdens de Cum Laude awards van de Bond van Boerderijzuivelbereiders. Het zelfzuivelen is ons overkomen. De prijs is een bekroning op ons werk.'

Zoveel mogelijk uit de streek

Zo'n 100.000 liter melk van de totale melkproductie van 750.000 liter gebruiken melkveehouders Geertje en Bart Berga uit het Friese Terwispel voor hun zuiveltak. Naast yoghurt en chocolademelk maken ze kwark, vla en Geertje's Soepe, een soort karnemelk, in de zuivelruimte bij het bedrijf. Het stel verkoopt in de boerderijwinkel onder andere eigen zuivel, vlees van eigen koeien en groente en fruit, zoveel mogelijk uit de streek. Ook zetten ze af richting onder andere (boerderij)winkels en de Streekboer online.