Kansen voor meer eilander zuivel

Nieuws Friesland Tienke Wouda 06 nov 2020 om 10:20uur

De helft van de melk die op Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog wordt geproduceerd, kan duurzaam worden verwerkt tot eilander producten.

Dat blijkt uit het haalbaarheidsonderzoek voor het bouwen van kortere zuivelketens op de Friese Waddeneilanden van Van Hall Larenstein in opdracht van provincie Fryslân.

In totaal produceren de melkveebedrijven op de eilanden 20 miljoen kilo melk. Bijna de helft daarvan, 9 miljoen kilo, is afkomstig van bedrijven op Ameland. Terschelling levert 6 miljoen kilo en Schiermonnikoog nu nog 5 miljoen kilo.

Kaas

Kaas is het meest voor de hand liggende product om te produceren op de eilanden. Dit gebeurt op Terschelling en Ameland.

Op Schiermonnikoog zijn boeren bezig met het oprichten van een zuivelcoöperatie waarbij zij werken aan de plannen voor een kaasfabriek en beleefboerderij. Hiermee willen zij het verlies compenseren van de vrijwillige krimp van 30 procent van hun koeien.

Voordelen

De melkveehouders kunnen hiermee melk op het eiland zelf tot waarde brengen: voor eigen gebruik, voor de gasten, maar ook om als specialties op de vaste wal te verkopen. Dit leidt tot minder transportkosten, een kortere productieketen en een groter aanbod van streekproducten op de eilanden.

Nu wordt het overgrote deel van de melk naar het vasteland getransporteerd en door zuivelconcern Royal FrieslandCampina verwerkt.

Reststromen

Naast het produceren van kaas kunnen de eilander boeren de reststromen tot waarde brengen op het eiland zelf, zoals wei. Er liggen kansen voor het maken van wei-ijs, zegt Arjan Schoemaker van Zuivelcoöperatie Schiermonnikoog.

• Lees ook: Boeren Schier kiezen locatie zuivelboerderij

'Boeren op de eilanden kunnen de wei op de eilanden niet kwijt zoals hun collega's aan de vaste wal. Er zijn geen varkenshouders die de wei aan hun dieren voeren. Wij gaan onderzoeken of de boeren op Schiermonnikoog het ijs in de nog te bouwen beleefboerderij kunnen verkopen.' De boeren verwachten dit jaar hun marktinitiatief bij het bestuur van Royal FrieslandCampina in te kunnen dienen.

Melktransport

Volgens Schoemaker hebben de plannen ook voordeel voor het zuivelbedrijf. 'We kunnen gezamenlijk zorgen voor een optimum in het melktransport. Nu worden nog weleens incourante volumes van Schiermonnikoog gehaald. Alle Schiermonnikoger boeren blijven dan ook lid van Royal FrieslandCampina, waarmee een goede samenwerking is.'

Provincie Fryslân streeft naar een duurzame, natuurinclusieve landbouw in 2025.