Spervuur van vragen over ruweiwitnorm

In een schriftelijk overleg uiten de fracties hun zorgen, bedenkingen, kritiek en vragen over de maatregel. De SGP lijkt het meest uitgesproken tegen de maatregel en vraagt Schouten de maatregel te heroverwegen. De partij wil niet dat de minister op deze manier op de stoel van de boer gaat zitten.

'De regeling die het kabinet voorstelt om diervoeding aan te passen om op die manier de emissie van stikstof terug te brengen, is eenzijdig en kan averechts uitwerken', schrijft de partij in een persverklaring. 'Dit kabinetsvoorstel kan in de huidige vorm dan ook niet op de steun van de SGP rekenen.'

Regeling diervoeders

De SGP heeft grote twijfels over de voorgestelde aanpassing van de Regeling diervoeders. Een groot bezwaar is volgens deze partij dat door het eenzijdig verbieden van eiwitrijke krachtvoergrondstoffen, melkveehouders veel minder ruimte hebben om gericht het rantsoen bij te sturen.

'Dat betekent dat ze veiligheidshalve aan zullen sturen op meer mengvoer in plaats van ruwvoer en meer ruw eiwit in het gras. Dat is niet goed voor de ammoniakemissie en voor de kringloopgedachte. Ook ontstaan risico's voor de diergezondheid. Zelfs biologische melkveehouders zijn tegen.'

Financiële gevolgen

De staatkundig gereformeerden zijn het niet eens met Schouten dat de maatregel melkveehouders nauwelijks wat zal kosten. 'Veehouders zullen vaker hun toevlucht nemen tot duur mengvoer van de fabriek in plaats van ruwvoer van eigen land. Er zijn berekeningen waaruit blijkt dat dat in sommige gevallen tot een extra kostenpost van 25.000 euro kan leiden.'

Volgens de SGP komt er door de coronacrisis al minder stikstof in de lucht, waardoor de tijdelijke normen voor diervoeding minder urgent zijn. 'Dat geeft tijd om te kijken of er een effectievere manier is om ook via de diervoeding iets aan de stikstofemissie te doen.'

Coalitiepartijen

Ook vanuit coalitiepartijen wordt kritisch gekeken naar het voorstel. Zo maakt de VVD zich zorgen over diergezondheid en de financiële gevolgen voor melkveebedrijven. De partij wil ook weten wat de minister vindt van het standpunt van de Nederlandse Vereniging Diervoederindustrie (Nevedi). Deze organisatie vindt de maatregel onuitvoerbaar. Tegelijkertijd vinden de diervoederbedrijven dat de maatregel nadelige gevolgen kan hebben voor diergezondheid en dierenwelzijn.

De liberalen willen weten waarop de uitzonderingen voor de voermaatregel zijn gebaseerd. Producten als tarwegistconcentraat en voederbieten zijn uitgesloten van de maatregel. 'Waarom is deze uitzondering niet voor alle lokaal geproduceerde natte veevoeders gemaakt, zoals vers maisglutenvoer, mycelium en erwteneiwit?'

Overtollige voorraad

Over de financiële gevolgen van de maatregel maakt de VVD zich zorgen. 'Er zijn situaties denkbaar dat er wel gevolgen zijn, bijvoorbeeld voor veehouders die een overtollige voorraad veevoer hebben, hun basisrantsoen voor dit jaar al hebben vastgesteld op het bedrijf, de mais al hebben ingezaaid dan wel afnamecontracten hebben die al vastliggen voor de rest van het jaar. Ook kunnen de voerkosten toenemen, doordat het rantsoen van koeien niet met losse grondstoffen of specifieke voeders kan worden bijgestuurd.'

Het CDA vindt dat boeren gecompenseerd moeten worden, als de maatregel leidt tot een hogere kostprijs voor de boer en dit niet is terug te verdienen in de markt. De christendemocraten herinneren Schouten aan haar uitspraak dat ze samen met de sector de voermaatregelen wil vormgeven en ook dat voermaatregelen mogelijk juist tot kostenverlaging kunnen leiden voor boeren.

Draagvlak vanuit de sector

Het CDA vraagt zich af op welke manier zij de regeling aantrekkelijk heeft gemaakt voor melkveehouders. Ook wil de partij weten hoe de minister het draagvlak voor de maatregel inschat. 'Hoe schat de minister de impact in van de keuze voor een door de overheid opgestelde regeling voor dit jaar op de overleggen met de sector die nog moeten volgen over voermaatregelen voor 2021 en daarna? Verwacht zij dat er in de sector nog voldoende draagvlak zal zijn om te komen met gezamenlijk vormgegeven maatregelen?'

De christendemocraten vrezen dat de maatregel ertoe leidt dat melkveehouders lagere eiwitgehalten in krachtvoer moeten compenseren door krachtvoer of door het eiwitgehalte in ruwvoer te verhogen. 'Dit zou tot gevolg kunnen hebben dat er een toename van het aandeel gemengd krachtvoer op melkveebedrijven gaat plaatsvinden. Hiermee worden melkveehouders afhankelijker van de mengvoerindustrie en stijgt hun kostprijs.'

De CDA-fractie sluit niet uit dat de maatregel zal leiden tot juist een toename van het gemiddelde eiwitgehalte in rantsoenen, tot minder weidegang en tot hogere stikstofverliezen.

Biologische landbouw

GroenLinks maakt zich vooral zorgen over de gevolgen van de maatregel op de biologische melkveehouderij. 'Omdat biologische boeren een systeemaanpak hebben, kunnen specifieke regels een nadelig effect hebben. Het lagere eiwitgehalte wordt al door biologische boeren ruimschoots gehaald. Zij moeten eiwitarme voedergewassen kunnen aanvullen met eiwitrijke gewassen. Maar dat mag niet meer.' De partij wil weten of er een uitzonderingspositie mogelijk is voor de biologische landbouw.

De ChristenUnie vraagt of het mogelijk is om gebruik te maken van het ureumgetal als indicator voor stikstofefficiëntie. De partij van Schouten wil weten of ze ernaar heeft gekeken of het mogelijk is om het ureumgetal in de melk als doelvoorschrift te hanteren. De ChristenUnie wil niet dat boeren in de problemen komen, doordat bijvoorbeeld de mais al is ingezaaid en het basisrantsoen al is vastgelegd op bedrijven via contracten of overname.

'Ziet de minister mogelijkheden om te voorkomen dat agrarische bedrijven in de problemen komen, doordat zij dubbele contracten moeten afsluiten of oogsten niet aan hun koeien kunnen voeren omdat zij dit jaar niet aan de nieuwe wetgeving kunnen voldoen?'