Vijf vragen over analyse mestbeleid

Wat is het doel van de analyse?

Deze analyse wordt gebruikt voor een herbezinning op het mestbeleid. Nadruk ligt hierbij op het beleid dat wordt ingezet om aan de verplichtingen uit de Nitraatrichtlijn te voldoen en daarmee ook een bijdrage te leveren aan de doelen van de Kaderrichtlijn Water. Op basis van de inzichten in het mestbeleid van de vier landen, heeft de CDM een overzicht gemaakt van maatregelen die voor Nederland interessant kunnen zijn.

Waarin verschilt het mestbeleid van deze Europese lidstaten?

De waterkwaliteitsdoelstellingen gelden voor alle lidstaten, maar de wijze van monitoring verschilt per staat. Nederland en België hebben tientallen meetpunten per 1.000 vierkante kilometer. Duitsland heeft er enkele op die oppervlakte.

Ook hebben alle EU-lidstaten de Nitraatrichtlijn geïmplementeerd. De manier waarop de maatregelen worden geïmplementeerd verschilt sterk. In Duitsland telt bijvoorbeeld de opbrengst mee voor het bepalen van de stikstofgebruiksnormen. In Vlaanderen kijken ze onder meer naar het type meststof en het toekomstige gewas. In Denemarken tellen het vorige gewas en de irrigatiemogelijkheden mee bij het bepalen van de norm.

Hoe verhoudt het stikstofgebruik in Nederland zich tot de overige landen?

Nederland had in 2016 de hoogste stikstofinput per hectare landbouwgrond, via zowel dierlijke mest als kunstmest. Het stikstofoverschot was het hoogst in Nederland en het laagst in Ierland. Nederland had de laagste fosfaatinput per hectare via kunstmest, de fosfaatinput via dierlijke mest was het hoogst. Het fosfaatoverschot was het hoogst in Denemarken en het laagst in Duitsland.

Welk element uit het buitenlandse mestbeleid is interessant voor Nederland?

Dat zijn verschillende. Bijvoorbeeld dat in de vier genoemde landen subsidies mogelijk zijn voor maatregelen die aanvullend zijn op de maatregelen in het actieprogramma Nitraatrichtlijn. Het gaat dan om bemestingsvrije bufferstroken, grasstroken, extensivering, gewaskeuze en bodembeheer. Dit soort maatregelen kan volgens de CDM interessant zijn vanuit natuurbeleid.

Is er verder nog iets opgevallen?

De overheid in Vlaanderen en Duitsland doet meer aan communicatie en advisering over het mestbeleid. Naast technische informatie en advisering, zijn brochures beschikbaar. De CDM stelt dat betere communicatie ook in Nederland kan leiden tot meer draagvlak voor het nemen van maatregelen.