Door PAS-uitspraak van 180 koeien naar 50

Het PAS bood bedrijven de mogelijkheid om toestemming te krijgen voor uitbreidingsplannen, vooruitlopend op toekomstige ontwikkelingen die de schadelijke stikstofuitstoot voor beschermde natuurgebieden zou reduceren.

Maar door de recente uitspraak van de RvS staan vergunningen voor onder meer uitbreiding van stallen, tuinders met een wkk-installatie en bemesting door akkerbouwers op losse schroeven. Naar schatting gaat het alleen al voor de veehouderij om 180 aanvragen die nog moesten worden beoordeeld en die nu tussen wal en schip zijn beland.

Grote gevolgen

Volgens Paul Balemans, adviseur omgeving bij ZLTO, kunnen de gevolgen groot zijn. Als voorbeeld van de onzekere tijd waarin veel van zijn klanten verkeren, schetst hij de ontstane situatie van een melkveehouder in West-Brabant. 'In 2010 hebben wij bij deze melkveehouder het vergunningstraject voor een nieuwe stal verzorgd. In de afgelopen jaren heb ik hetzelfde voor hem geregeld voor een jongveestal', begint Balemans.

'Kort na 1 juli 2015 kreeg deze ondernemer zijn felbegeerde PAS-melding binnen. Er was geen Natuurbeschermingswetvergunning (Nb-vergunning) nodig. Zijn bedrijf ligt ver van Natura 2000-gebieden en de grenswaarde voor uitstoot van ammoniak was destijds vastgesteld op 1 mol. Daar bleef hij met 130 koeien ruim onder.'

Eind goed, al goed zou je zeggen. Maar toen kwam de PAS-uitspraak. Balemans: 'Omdat de PAS als toetsingskader voor de Natuurbeschermingswet wegvalt, is ook de goedgekeurde melding uit 2015 ineens niets meer waard. Dat betekent dat de bewuste melkveehouder terug moet vallen op zijn bestaande recht op 7 december 2004, de datum waarop de habitatgebieden door de EU zijn aangewezen'

Vergunning uit 1992

De ZLTO-adviseur zag in het Bestand Veehouderij Bedrijven (BVB) van Noord-Brabant dat het bewuste melkveebedrijf in 1992 een vergunning heeft verkregen voor welgeteld 24 koeien. 'Omdat het bedrijf toen nog akkerbouw als hoofdtak had. Op basis van de destijds verkregen vergunning zou deze ondernemer nu maximaal 50 koeien mogen houden', zegt hij. 'De melkveehouder heeft nu zo'n 130 koeien en het plan is om uit te breiden naar 180. Hiervoor is de Nb-vergunning ingediend op basis van zijn bestaande recht van de eerdere PAS-melding.'

Balemans belde ook met de gemeente. En hij zegt dat een ambtenaar in de archieven een goedgekeurde melding vond voor honderd koeien, op basis van de vroegere Algemene maatregel van Bestuur. 'Deze melding is niet terug te vinden in de BVB, dus of we daarmee kunnen werken, is niet zeker. Maar los daarvan, als het allemaal negatief uitpakt dan valt de melkveehouder terug van 130 koeien naar maximaal 50. Dat is de doodsteek voor dit bedrijf. En zo zijn er nog veel meer veehouders die in hetzelfde schuitje zitten.'

'Honderden bedrijven'

Het gaat volgens Balemans vooral om bedrijven die wat verder weg zitten van Natura 2000-gebieden, omdat deze vaak geen Nb-vergunning hebben. 'Het gaat alleen al in Brabant om honderden bedrijven die hier iets mee moeten of die al een vergunningaanvraag hebben ingediend.'

Balemans verwacht dat de provincies weer terug gaan vallen op de systematiek van voor de komst van het PAS. 'Dat zou betekenen dat je weer ammoniakrechten aan kunt kopen om te salderen. Maar dat is dus nog koffiedik kijken. Tot die tijd kijken we of we lopende aanvragen aan kunnen passen naar het nieuwe bestaande recht.'

De Raad van State heeft ook het verbod op extern salderen van depositierechten onverbindend verklaard.