Nieuw volumerecord voor Belgische fritesindustrie

Voor de Belgische fritesindustrie is 11,6 procent de sterkste stijging in verwerkt volume van de laatste 25 jaar. In 1990 werd in België nog zo'n 500.000 ton aardappelen gebruikt als grondstof voor de productie van frites of andere aardappelproducten. Belgapom, de beroepsvereniging voor de Belgische aardappelhandel en verwerking, meldt dat 5,1 miljoen ton aardappelen op jaarbasis een absoluut volumerecord is.

De Belgische verwerkers produceerden in 2018 zo'n 2,3 miljoen ton frites en bijna 700.000 ton overige producten zoals puree, aardappelkroketten, chips en aardappelvlokken. Het aantal medewerkers van de fritesfabrikanten bij onze zuiderburen steeg vanaf 1995 van 1.500 tot nu bijna 4.800.

Om aan de groeiende vraag naar aardappelproducten te voldoen, investeerden fabrikanten als Agristo, Clarebout, Lutosa en ook Aviko en Farm Frites in België de laatste drie jaar voor meer dan 300 miljoen euro op jaarbasis. In de jaren daarvoor varieerde het investeringsniveau nog tussen 100 en 150 miljoen euro op jaarbasis.

Grootste exporteur

België is in tien jaar tijd uitgegroeid tot de grootste exporteur van bevroren aardappelproducten, blijkt ook uit de gegevens die Rabobank vorige week publiceerde op de nieuwe World Potato Map. Meer nog dan Nederland lijken de Belgen op de wereldmarkt te profiteren van de snelgroeiende vraag in met name Azië, Afrika en Zuid-Amerika.

Van de verwerkte aardappelen in de Belgische fabrieken wordt naar schatting zo'n 60 tot 70 procent in eigen land geteeld. Daarnaast importeren de verwerkers grondstof vanuit Duitsland, Frankrijk en ook Nederland. De totale aardappelproductie in België steeg in de periode van 2007 tot en met 2017 van 3,2 miljoen ton tot 4,4 miljoen ton.

Het totale Belgische aardappelareaal was afgelopen twee jaar bijna 95.000 hectare. Dat is ongeveer 20 procent meer dan vijf jaar daarvoor. In tegenstelling tot Nederland is er in België nog steeds ruimte om de teelt van aardappelen uit te breiden. Dit geldt met name voor Wallonië. Van de bewaaraardappelen, die vooral bestemd zijn voor de verwerking, wordt nu nog ruim de helft geteeld op Vlaamse akkerbouwbedrijven.

Zorg om grondstof

Voor de verdere ontwikkeling van de aardappelindustrie kijkt Belgapom overigens wel met enige zorg naar de beschikbaarheid van voldoende grondstof om de verwerkingslijnen goed bezet te houden. De lage aardappelopbrengsten van afgelopen jaar, vanwege de droogte, hebben een behoorlijke impact op de Belgische aardappelketen.

Er zijn onder meer spanningen ontstaan tussen verwerkers en telers over het naleven van contracten. Om de dialoog tussen ketenpartners te stimuleren, pleit Belgapom voor de snelle realisatie van een Brancheorganisatie Aardappelen in België.

Concurrentiepositie

De hoge aardappelprijzen op de vrije markt resulteren volgens Belgapom op dit moment in een stijgende prijs voor de verwerkte producten. Dit is nadelig voor de concurrentiepositie ten opzichte van de fritesproducenten van buiten Europa.

Een andere bedreiging ziet Belgapom in de vrije toegang tot de wereldwijde afzetlanden. De vereniging verwijst daarmee vooral naar de antidumpmaatregelen die enkele landen in Zuid-Amerika, waaronder Colombia en Brazilië, hebben aangekondigd om goedkope frites buiten de landsgrenzen te houden. De Europese Commissie moet zich hiertegen krachtdadig verzetten, vindt Belgapom.