Familie Kuijpers combineert varkens met zorgtak

Met een overall en laarzen aan met een bakfiets vol biggen door de binnenstad van Eindhoven rijden. Kuijpers deed het. 'Als een soort stadsprediker en dat werkt. Natuurlijk krijg ik negatieve reacties over varkens houden, maar het overgrote deel van de mensen toont begrip voor wat ik doe.'

In zijn loopbaan als boer heeft Kuijpers een persoonlijke ommezwaai gemaakt: van een veehouder die het liefst op stal was tot een ondernemer die zo vaak hij kan vertelt hoe hij boert. Bij de lokale keurslager ligt zijn visitekaartje, dus klanten die in de stal willen kijken, zijn van harte welkom. 'Maar uiteindelijk doet bijna niemand dat. Het gaat volgens mij om vertrouwen wekken. Dan doe je het eigenlijk al snel goed. We hebben tegen elkaar gezegd: we worden niet groter, we worden niet kleiner, maar we gaan transparant boeren.'

Duroc-ras

De varkens van Het Spekrijt worden sinds vorig jaar afgezet via de Heyde Hoeve, een coöperatie van zes varkenshouders die allemaal het Duroc-ras leveren aan horeca en keurslagers. Het roodbruine varken wordt gelauwerd om zijn malse en smaakvolle vlees. 'Bijna 850 varkens gaan ieder jaar hier in het dorp naar spreekproductenwinkel 't Streeckhuys. Hoe meer varkens ik lokaal afzet, hoe groter de plus. We bereiken een bovengemiddelde voerwinst en verdienen een stevige boterham', zegt Kuijpers, die zich eerder volledig had toegelegd op het eensterrenvlees.

De trend dat jongeren steeds vaker vlees laten staan, baart de ondernemer weinig zorgen. 'Een rollade van 5 euro in een luxe verpakking in de supermarkt is toch te gek voor woorden. En consumenten die het achteloos in hun karretje stoppen. Het is volgens mij prima om een beetje minder en bewuster vlees te eten. Ik ben absoluut niet somber over de toekomst: we kunnen nog jaren vooruit.'

Zorgtak

Het Spekrijt is een gesloten varkenshouderij met 340 zeugen en bijbehorende biggen en vleesvarkens. Kuijpers vriendin Horry Gouvernante bouwt daarnaast een zorgtak op. 'We kregen vanuit de familie de vraag of een groep kinderen met een handicap naar de biggen mocht komen kijken', vertelt ze.

Inmiddels werkt Gourvernante met een andere doelgroep: ex-verslaafden en ex-gedetineerden die via NovaFarm-Grip een plaats krijgen op een zorgboerderij. Ze heeft drie cliënten onder haar hoede, van wie er één tijdelijk op het erf woont. 'We proberen al onze cliënten te betrekken bij alle werkzaamheden, hun structuur te geven en hen persoonlijk te laten groeien', zegt Gourvernante. 'Ik zou ook graag met andere doelgroepen werken, zoals ouderen. De vraag is er en verschillende doelgroepen mensen kunnen elkaar volgens mij prima versterken.'

Gevarieerd vak

Gouvernante is geboren in Suriname en opgegroeid in Breda. 'Toen ik hier acht jaar geleden kwam, was ik nog nooit in een stal geweest, dus ik had geen idee van het reilen en zeilen op de boerderij. Ik weet nu: het is een gevarieerd vak. Als je vijf jaar geleden zou hebben gezegd wat ik nu doe, dan zou ik hard hebben gelachen.'

Kuijpers heeft aan den lijve ervaren hoe de weerstand tegen de intensieve veehouderij in Deurne de afgelopen decennia is gegroeid. Bij het aanvragen van een vergunning voor een nieuwe vleesvarkensstal stuitte hij op weerstand. 'Juist ook van mensen die ik helemaal niet ken. Je kunt een luchtwasser op de stal zetten, het nieuwste houderijsysteem kiezen en voldoen aan alle wet- en regelgeving, maar het maatschappelijk draagvlak ontbrak gewoon.'

Zichtstal

De varkenshouder zit samen met zijn jongste zoon Jeroen in de vof. Als gevolg van een echtscheiding zijn de nieuwbouwplannen in de ijskast beland. Met de vergunning in de hand probeert de familie in overleg met de gemeente een nieuw plan te realiseren voor een zichtstal, gecombineerd met een woon-zorglocatie. In de tussentijd houdt Jeroen Kuijpers zijn eigen bedrijf in het faciliteren van zonnepanelen en daksaneringen voor boeren en tuinders. Ook de stallen van Het Spekrijt komen vol te liggen met zonnepanelen.

De familie Kuijpers wil de komende vijf jaar het bedrijf gereedmaken voor de volgende generatie. Henk Kuijpers (57) en Horry Gouvernante (54) zetten dan een stapje terug en Jeroen Kuijpers (nu 26) zal het roer overnemen. Mogelijk hebben ook zijn oudere broer en zus interesse om 'thuis te komen'. Henk Kuijpers wil graag als een rentmeester het bedrijf van zijn vader doorgeven aan de volgende generatie. 'Iedereen doet nu waar hij of zij sterk in is en dat werkt.'