Is GroenLinks boze heks of goede fee?

Het zijn dus al lang niet meer alleen steden als Amsterdam, Utrecht, Zwolle, Den Bosch en Leeuwarden waar progressief links zijn achterban heeft zitten. Een groot deel van de gekozen GroenLinks-bestuurders zit ook aan het roer in gemeentecolleges als Stede Broec, Utrechtse Heuvelrug, Bronckhorst, Bergen op Zoom en Aa en Hunze.

• Lees ook: 'Rebelse' GroenLinks naar plattelandspluche

De vraag dient zich aan of die opmars ook gevolgen heeft voor het platteland. De land- en tuinbouw is van oudsher gewend om op gemeentelijk niveau vooral zaken te doen met partijen als CDA, VVD, PvdA, de kleinere confessionele fracties en lokale belangenpartijen. Valt er ook met GroenLinks-bestuurders zaken te doen en hoe zal dat uitpakken? Is hun gegroeide invloed een bedreiging of een kans?

Waar GroenLinks al langer in de gemeenteraad of het college zit, hoor je de LTO-bestuurders niet spontaan in jammeren uitbarsten. In gemeenten als Nijkerk en Wijk bij Duurstede zeggen zij goed te kunnen schakelen met de GroenLinks-fractieleden. Ook in Westerveld, waar GroenLinks samen met D66 en enkele onafhankelijke partijen een fractie vormt, was in een eerdere raadsperiode goed overleg mogelijk. Binnen de afspraken van een collegeakkoord worden de scherpe kantjes er vaak afgeslepen.

In veel gemeenten met GroenLinks als nieuwkomer is het nog niet gekomen van nieuw beleid of het krachtdadig oplossen van hete hangijzers. Uit de gesprekken die Nieuwe Oogst met plaatselijke GroenLinks-bestuurders zelf voerde, bleek één ding wel duidelijk: aan idealistische voornemens geen gebrek. Verduurzaming van de samenleving voert de boventoon: groene energie, natuurontwikkeling en milieubescherming, allemaal stokpaardjes van de partij.

Toeval of niet, het zijn wel onderwerpen die de agrarische sector direct raken. Veel van die thema's heeft de sector in de afgelopen jaren overigens ook al opgepakt. Zo is de land- en tuinbouw koploper waar het gaat om opwekking van groene energie en wordt al decennia geïnvesteerd in milieumaatregelen en agrarisch natuurbeheer.

Voor GroenLinks-bestuurders is van een duurzame land- en tuinbouw echter nog lang geen sprake. De 'zombiegronden' in gemeente Bronckhorst, maar ook de milieubelasting door de bollenteelt in Drenthe worden de sector dan voor de voeten geworpen. Nu GroenLinks in veel meer gemeentecolleges meebestuurt, is het interessant om te zien of en hoe ze die stokpaardjes in de praktijk vertaalt. Wordt het de boze heks die de sector om de oren slaat met straf voor 'wangedrag', of kiest ze voor de rol van goede fee die optreedt als katalysator voor ontwikkelingen waar boer, tuinder én samenleving van profiteren?