Triodos Bank ziet weg naar schaalvergroting doodlopen

Er zijn bovendien volgens Wagener enorme investeringen mee gemoeid en is de kans groot dat een boer die investeringen nooit terugverdient. Schaalvergroting niet meer van deze tijd, stelt hij in een column in het biojournaal.

'Maximale productie tegen minimale kosten: die filosofie was in de tweede helft van de vorige eeuw leidend in de landbouwsector. Niet zo vreemd, want de naoorlogse generatie boeren groeide op tegen de achtergrond van de ontberingen van de crisisjaren en de Hongerwinter. Politici en beleidsmakers hadden dezelfde achtergrond, en dus zetten ook zij in op schaalvergroting en intensivering.'

Uitdagingen

'Inmiddels is de wereld drastisch veranderd en staat de samenleving voor nieuwe uitdagingen. De aanpak van klimaatverandering is daarvan de grootste. De landbouw is een van de veroorzakers, want de sector produceert ongeveer 14 procent van de totale CO2-uitstoot. Op langere termijn is dat niet houdbaar, zo vinden ook steeds meer boeren. Juist vanwege dat groeiende bewustzijn is het nú tijd om stappen vooruit te zetten', vervolgt hij.

Volgens Wagener lopen biologische en duurzaam-producerende bedrijven voorop bij de omslag naar een volhoudbare voedselproductie. 'Want doordat biologische landbouw geen pesticiden en kunstmest gebuikt, is de milieu-impact beperkt. Sterker nog, vaak heeft biologische landbouw juist positieve effecten: het leidt tot een rijker en gevarieerder bodemleven, en vergroot de biodiversiteit.'

Kritisch naar zichzelf

Wagener vindt dat biologische bedrijven niet op hun lauweren kunnen rusten. 'Integendeel, het is ook voor bio-boeren belangrijk om kritisch naar zichzelf te kijken. Neem het energieverbruik van een bedrijf. Draait een boerenbedrijf nog steeds op grijze stroom, of liggen er inmiddels zonnepanelen op het dak?'

'En hoe zit het met de kringlopen op het bedrijf? Wordt al het veevoer van elders aangevoerd, of maakt het bedrijf ook gebruik van eigen gewassen om het vee te voeden? Ook biologische bedrijven kunnen op deze terreinen nog flinke stappen zetten.'