Afvoer stikstof staat fosfaatevenwicht in de weg

Dit is een van de conclusies na vier jaar ervaring met het project Vruchtbare Kringloop Achterhoek en Liemers. De conclusies in het rapport 'Lager bodemoverschot door hogere benutting' zijn gebaseerd op de cijfers uit de Kringloopwijzer van 2013 tot en met 2016 van 180 deelnemers aan dit project.

Evenwichtsbemesting op fosfaat blijkt dus lastig door de stikstofnormen, bijna 70 procent van de deelnemers aan het project heeft een negatief fosfaatoverschot. Deze bedrijven kwamen in 2016 15 kilo fosfaat per hectare te kort. Dit gaat op den duur ten koste van de bodemvruchtbaarheid.

Stikstofbodemoverschot

Uit rapport blijkt dat de verschillen in stikstofoverschot tussen deelnemers groot zijn. Rond 1990 had een gemiddelde bedrijf op zand nog een stikstofoverschot van circa 400 kilo stikstof per hectare. Nu ligt dat inmiddels onder de 200 kilo.

Het grootste deel van het stikstofoverschot bestaat uit het bodemoverschot. Dit bepaalt de verschillen tussen de bedrijven. Het veroorzaakt de uit- en afspoeling van nitraat en bepaalt daarmee de grondwaterkwaliteit.

Ruim de helft van de deelnemers voldoet aan de uitspoelingsnorm voor het stikstofbodemoverschot. De bedrijven die nog niet aan deze norm voldoen moeten het overschot gemiddeld met 27 kilo per hectare verlagen. Dit komt overeen met een verhoging van de grasproductie per hectare van 1.100 kilo droge stof bij gelijke bemesting.

Oplossing: een ton droge stof

'Een ton droge stof gras per hectare meer bij gelijke bemesting, en ook deze groep voldoet aan de norm', zegt voorzitter Henk Jollink van de stuurgroep van het project.

Verhoging van grasopbrengst blijkt het belangrijkste sturingsmiddel om overschotten te verlagen. Dat vraagt wel meer aandacht bij graslandmanagement en beweiding. 'Dit soort resultaten hebben we nodig om de derogatie overeind te houden en tegelijk onze bedrijfsresultaten te verbeteren', motiveert Jolink.