'Boeren mogen zich druk maken over de melkafzet'

Hoe denkt u dat de invoering van fosfaatrechten gaat uitpakken?

'Dat wordt spannend, want dit is allemaal nieuw. Een vergelijking met het quotumsysteem is erg verleidelijk, maar gaat niet helemaal op. Voorheen kon je bij overproductie gewoon superheffing betalen. Maar als je nu zonder rechten koeien houdt, bega je een economisch delict. Dat is een stuk heftiger.

Koeien verzorgen en melken is wat melkveehouders goed kunnen, dus wat ligt dan meer voor de hand dan dit nog meer te doen

Michel de Haan, projectleider Koeien & Kansen

'Boeren met ruimte in de stal zullen rechten willen kopen, zodat omzet gegenereerd wordt om de kosten van de bedrijfsvergroting te betalen. Ook zullen er vast stoppers zijn om rechten te verkopen. Want dit is een mooie manier om geld uit je bedrijf te halen.'

Ligt de focus niet te veel op aantal koeien en melkproductie?

'Mogelijk wel. Maar het is wel begrijpelijk. Want dat is nu juist wat de meeste melkveehouders goed kunnen. Koeien verzorgen en koeien melken. Wat ligt dan meer voor de hand dan dit nog meer te doen. Dat is eenvoudiger dan een heel andere tak ernaast te beginnen.

'Bovendien wordt een betere verwaarding van melk vaak gezien als taak van de verwerkers. Het zou al een mooi begin zijn als veehouders zich ook druk maken over de afzet van melk. Wat zou je kunnen doen om de melk tegen een hogere prijs te verkopen? Wellicht via reductie van broeikasgassen, antibiotica of gmo-vrij?'

Waar is nog winst te behalen?

'Dat verschilt van bedrijf tot bedrijf. Voor sommige bedrijven kan het economisch slim zijn om helemaal geen jongvee meer te houden, voor andere bedrijven minder.

'Kijk ook naar voeding, bemesting en mechanisatie. Bij veel eigen ruwvoer is een lage melkproductie per koe logischer dan bij een ruwvoertekort. Want in geval van veel eigen ruwvoer is dan ook weer krachtvoeraankoop te vermijden.'

Minister Carola Schouten van Landbouw start een proef met de Kringloopwijzer. Wat verwacht u daarvan?

'Dat er degelijk wordt getoetst of op basis van resultaten in de Kringloopwijzer er bedrijfsspecifiek fosfaatrechten kunnen worden uitgedeeld. Onderdelen zijn de toets op borging, administratieve lasten en fraude. Belangrijk wordt of de minister de Kringloopwijzer bruikbaar vindt voor het toekennen van fosfaatrechten.

'Het resultaat is nog erg onzeker. NVWA en RVO zullen sceptisch zijn, maar het is al mooi dat zo'n systeem wordt getoetst.'