Er hangt mist rondom de Brexit

Column Algemeen Klaas Johan Osinga 16 nov 2017 om 10:04uur

Het onvermogen van regeringen om om te gaan met uitslagen van referenda toont zich nergens zo scherp als in Londen. De Britse en Europese pers leven zich iedere dag uit. En toch is het ongrijpbaar.

Uit een kleine enquête die ik samen met een student afgelopen weken hield onder boeren en tuinders, blijkt dat velen niet weten wat Brexit betekent, laat staan wat ze moeten doen. Natuurlijk: velen van ons besteden hun afzet uit aan een coöperatie of private afnemer. Maar laat duidelijk zijn: als er serieuze marktproblemen komen, liggen die op ons bordje.

De Nederlandse land- en tuinbouw exporteert jaarlijks voor 8 miljard euro naar het Verenigd Koninkrijk. Bloemen, groenten, fruit, aardappelen, kaas, vlees, eieren. De koersval van het Britse pond heeft al impact. Een harde Brexit wordt helemaal catastrofaal. En dan nog het gat van 10 miljard euro (8 procent) in de EU-begroting dat het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) kan raken.

Op een bijeenkomst met de Brexit Taskforce van de Europese Commissie in Brussel vroeg ik de officials wat hun advies is aan boeren en tuinders. Antwoord: 'Bereid u voor op alle mogelijke gebeurtenissen.'

Uit een kleine enquête die ik samen met een student afgelopen weken hield onder boeren en tuinders, blijkt dat velen niet weten wat Brexit betekent, laat staan wat ze moeten doen

Klaas Johan Osinga, beleidsspecialist LTO Team Internationaal

De enige zekerheid nu is dat op 30 maart 2019 de Brexit een feit is. Wat erna komt, weet niemand. Overgangsperiode? Geen duidelijkheid. Op 14 en 15 december vergaderen de Europese regeringsleiders weer. Wie neemt er verantwoordelijkheid? Wanneer slaat er eens iemand met de vuist op tafel?

De Britse minister voor de 'exit' David Davis belooft het Lagerhuis een 'in-out'-stemming over het uiteindelijke onderhandelingsakkoord. Groot nieuws volgens sommige media, maar parlementen in de andere 27 EU-lidstaten gaan ook stemmen. Reken maar dat Ierland de zaak blokkeert, als er douanecontroles en inspecties komen aan de grens met Noord-Ierland. Zoals die er ook dreigen te komen bij het veer in Hoek van Holland, IJmuiden en Dover.

Het conservatieve steekspel maakt het de Britse regering onmogelijk om effectief te onderhandelen. Grote kans dat de mensen die nu verantwoordelijkheid dragen, in 2019 van het toneel zijn verdwenen.

LTO Nederland vraagt om zekerheid. Boeren en tuinders kunnen hun productie niet opeens omgooien. Er moet nu een akkoord komen over een tijdelijke status quo na de Brexit op 30 maart 2019, een periode waarin de spelregels niet veranderen, zodat de handel door kan gaan.