Afrikaantje verbetert rendement zetmeelteelt

Het onderzoek 'Bodemkwaliteit Veenkoloniën' vindt plaatst op proefboerderij 't Kompas in Valthermond. Daaruit blijkt dat de teelt van afrikaantjes (Tagetes patula) het akkerbouwrendement in de Veenkoloniën kan vergroten op percelen met een hoge besmetting Pratylenchus penetrans. Dit wortellesieaaltje kan zich goed vermeerderen op aardappelen en veroorzaken schade.

In het project Bodemkwaliteit Veenkoloniën testen onderzoekers of het vervangen van zomergerst door Tagetes de bodemkwaliteit en het rendement van de akkerbouw in de Veenkoloniën verbeterd. De proef heeft een standaard Veenkoloniale vruchtwisseling: zetmeelaardappel (ras Seresta), zomergerst, zetmeelaardappel (ras Festien) en suikerbiet.

Goede bestrijding

De resultaten van 2013 tot en met 2016 laten een goede bestrijding van het wortellesieaaltje zien. Bovendien blijkt bij de oogst van 2016 de hogere opbrengst van de aardappelteelten dekkend te zijn voor de kosten van de teelt van afrikaantjes en het saldoverlies van de niet geteelde zomergerst. Nader onderzoek moet duidelijk maken hoe lang de werking van Tagetes blijft.

Bij de start van de proef in 2013 is Tagetes patula gezaaid. In 2014 was de meerwaarde in Festien op dit perceel 0,5 ton zetmeel per hectare. In 2016 produceerde de Seresta 2,2 ton meer zetmeel per hectare dan het referentie-object met voorvrucht zomergerst. De suikerbiet in 2015 reageert noch positief noch negatief op de afrikaantjes.

Bij een waarden van 325 euro per ton levert het extra zetmeel 875 euro per hectare op over de 4-jarige vruchtwisseling heen. De teelt van Tagetes kost 425 euro per hectare en door geen zomergerst te telen mist de teler 300 euro per hectare aan inkomsten. Samen zijn de kosten dus 725 euro per hectare. Daarmee scoort de teelt van afrikaantjes 150 euro per hectare positief.

Goede ontwikkeling

Voor een maximaal effect dient Tagetes als volwaardig cultuurgewas tijdig te worden gezaaid. Onderzocht wordt nog of zaai na een vroeg geoogste wintergerst mogelijk is. Pas bij een goede ontwikkeling van het gewas met een diepe doorworteling is de werking optimaal.

Tagetes is vanaf mei (vorstgevoelig) tot de eerste helft juli te zaaien. Er zijn twee tot drie maanden nodig voordat de hele bouwvoor intensief is doorworteld en Tagetes zijn sanerende werk heeft gedaan.

Onkruidbestrijding in dit traag startende gewas vraagt veel aandacht. De wortellesieaaltjes vermeerderen anders op de onkruiden, waardoor de besmetting juist verder toeneemt.