Successtory van smaakvolle tomaat

De kroon op zijn carrière als tomatenteler heeft inmiddels een plekje gevonden boven op de prijzenkast in zijn kantoor. Begin februari kreeg Ton Janssen (60) de Lifetime Achievement Award op het internationale Tomato Inspiration Event in Berlijn. Een totale verrassing, omdat deze prijs nooit eerder is uitgereikt door de belangrijkste spelers in tomatenland. En dat terwijl de tuinder al veelvuldig gelauwerd is, als ondernemer en als Venlonaar van het Jaar 2012.

Waardevoller dan de prijzen is de passie die Janssen heeft ontdekt: 'Ik wil dolgraag verhalen vertellen over Tasty Tom, over de inzet van nuttige insecten in de kas en over de Nederlandse glastuinbouw. Het is en blijft een sector om trots op te zijn.'

Jongensboek

Het levensverhaal van Janssen leest als een spannend jongensboek. Als vierjarige wist hij al dat hij – in tegenstelling tot zijn vader – graag tuinder wilde worden. Zijn eerste verdienste in de maatschap was om 'zo snel mogelijk de teelt van die rotaugurken te stoppen'. 'Daarmee was geen cent te verdienen', herinnert de Limburger zich.

'We zijn overgestapt op vleestomaten. Juist omdat mijn vader geen bevlogen tuinder was, ging hij als een van de weinigen op vakantie naar het buitenland. Daar maakte hij kennis met vleestomaten.'

Succesnummer

Het bleek meteen een succesnummer. Trostomaten van het ras Jamaica waren vervolgens echt een klapper. 'Precies op het moment dat we twee financieel dramatische jaren achter de rug hadden, mede door nieuwbouw, vonden we de weg omhoog.'

Het is 1994 als de Nederlandse tomaat bij onze oosterburen vooral naam maakt als 'Wasserbombe'. Janssen gaat op de uitnodiging in om bij de Duitse tv-zender NDR de Nederlandse tomaat te verdedigen tegenover de kritische tv-kok Rainer Sass.

Proeftest

'Tijdens een proeftest kon ik verdedigen dat de verschillen minimaal zijn. Dat kan ook niet anders, want als je hetzelfde ras teelt en dat overal op steenwol doet en in vergelijkbare kassen, zijn de smaakverschillen minimaal. De praktijk was ook dat Nederlandse tomaten in Duitsland een Duits label kregen, omdat Duitsland zelf te weinig tomaten teelde.'

Op hetzelfde moment stonden in de Venlose kassen al zoetere trostomaten en was Janssen tot het bot toe gemotiveerd om de 'smaakvolste tomaat' te vinden. 'Zo één die je vroeger bij oma at.' Frits Herlaar van Enza Zaden kwam met de oplossing: een echt smaakras. Dat is vervolgens onder de naam Tasty Tom door een select groepje tuinders op de markt gebracht.

Tweede keus

'We hadden eigenlijk als telers de naam Red Ruby omarmd, maar dit bleek al een Australisch fruitmerk te zijn. We hebben toen onze tweede keus Tasty Tom laten registreren.' Hoe lekker de naam ook bekt, de smaak blijkt doorslaggevend te zijn. 'Via onze belangrijkste Duitse handelaar kreeg ik na een jaar of achttien de vraag: 'Ton, wat betekent eigenlijk 'Tas-tie'? De Duitsers hadden werkelijk waar geen idee.'

Een grote stapel mappen met daarin alle papieren media-aandacht vertelt het succesverhaal tot in geuren en kleuren. Maar afgelopen zomer heeft Janssen samen met zijn vrouw Anny nieuwe plannen voor de toekomst uitgestippeld. Hun drie zonen hebben allemaal geen interesse in bedrijfsovername, dus het bedrijf staat in de verkoop.

Ambassadeur

Van stilzitten is trouwens geen sprake. De ondernemer blijft voorzitter van de telersvereniging van Tasty Tom en ziet voor zichzelf een rol als ambassadeur van de glastuinbouw weggelegd. 'Een paar jaar geleden leek tuinder na tuinder failliet te gaan en kijk hoe het nu weer booming business is. De glastuinbouw is enorm veerkrachtig en innovatief. Kijk maar wat we voor elkaar krijgen met Het Nieuwe Telen en de reductie van fossiele brandstof door bijvoorbeeld warmtekrachtkoppeling en het gebruik van aardwarmte.'

Bang dat de sector door de inzet van buitenlands personeel of het energieverbruik in het verdomhoekje belandt, is Janssen niet. 'Ik wil van de daken schreeuwen dat het kortzichtig is om de land- en tuinbouw in Nederland dwars te zitten. Dat geldt voor de veehouderij én de tuinbouw.'

Nertsenhouderij

Als voorbeeld haalt de ondernemer de nertsenhouderij aan. 'Het risico bestaat dat zo'n sector richting Oost-Europa verdwijnt, waar de arbeidsomstandigheden en de leefomstandigheden voor die beestjes slechter zijn en er amper aandacht is voor het milieu.'