'Straf Rusland mag boeren niet raken'

Copa en Cogeca hebben ernstige zorgen over het voorstel van de Europese Commissie om sancties op te leggen aan meststoffenimport uit Rusland en Wit-Rusland. We vrezen dat deze stap kan leiden tot economische schade voor de Europese land- en tuinbouw. Het huidige voorstel laat Europese boeren en hun coöperaties met lege handen achter, zonder haalbare oplossingen of alternatieven.

Het ziet ernaar uit dat er geen effectbeoordeling is uitgevoerd om de effecten van deze sancties op de voedselzekerheid en de economie te evalueren. Wij denken dat een strategie op de middellange termijn cruciaal is voor de voedselzekerheid van de Europese Unie, samen met dringende oplossingen om ernstige economische schade voor agrariërs te beperken.

Copa en Cogeca erkennen de geopolitieke uitdagingen en de noodzaak om de strategische afhankelijkheden van Europa te verminderen, terwijl ze concrete maatregelen schetsten om de onmiddellijke schok op de Europese meststoffenmarkt en een diversificatiestrategie op de middellange termijn te beperken.

De Europese Unie moet leveranciers diversifiëren, de eigen productie opvoeren, milieuvriendelijkere alternatieven voor de inkoop van meststoffen ontwikkelen en de rol van de circulaire economie erkennen, inclusief oplossingen op de boerderij (zoals mest en digestaat).

Andere landen

Wij roepen de commissie op om onmiddellijk met een voorstel te komen voor de afschaffing van invoerrechten op meststoffen uit andere derde landen dan Rusland en Wit-Rusland. Verder kan de commissie prioriteit geven aan het gebruik van mest door afwijkingen toe te staan van de limiet die de Nitraatrichtlijn stelt voor verwerkte meststoffen, zoals renure, en op weilanden.

Daarnaast roepen Copa en Cogeca de medewetgevers op om de inwerkingtreding van de voorgestelde wijziging van tarieven op meststoffen uit Rusland en Wit-Rusland met een jaar uit te stellen om marktaanpassing mogelijk te maken en de reikwijdte van de toepassing te beperken tot uitsluitend stikstofmeststoffen. Ook vragen we om overlappende antidumpingmaatregelen en CBAM-rechten te vermijden en hogere invoerquotatarieven te hanteren op basis van de niveaus van voor de oorlog.

Essentieel voor voedselzekerheid

We pleiten verder voor het verbeteren van de prijsbewaking en het activeren van betrouwbare en automatische beschermingsmaatregelen als de meststofprijzen de referentieniveaus overschrijden. Meststoffen zijn essentieel voor gewassen en weilanden en vormen een centrale kostenfactor voor Europese boeren. De kwestie is van vitaal belang voor voedselzekerheid en soevereiniteit.

Een impactbeoordeling is ook dringend nodig, aangezien de Europese Unie het zich niet kan veroorloven om dodelijke spelletjes te spelen met de landbouw. Copa en Cogeca dringen er bij alle Europese instellingen op aan om deze kwestie als prioriteit aan te pakken, gezien het huidige voorstel van de commissie al in de zomer van 2025 schadelijke effecten dreigt te hebben.