Stikstofdoel nog ver weg, Wiersma kritisch op haalbaarheid

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) publiceerde donderdag het rapport Emissieramingen luchtvervuilende stoffen 2025. Uit deze jaarlijkse rapportage blijkt dat de stikstofdepositie flink moet dalen om te voldoen aan de Omgevingswet. Die stelt dat de neerslag in 74 procent van de beschermde natuurgebieden onder de kritische depositiewaarde (KDW) moet liggen.

De KDW's werden opnieuw vastgesteld omdat de natuur gevoeliger blijkt voor verzuring door stikstofneerslag. Daarmee is het gat alleen maar groter geworden tussen de daling die mogelijk wordt gehaald met het huidige beleid en dat wat wettelijk gezien nodig is in de beschermde natuurgebieden, stelt het PBL.

Alternatief voor KDW

Wiersma heeft gezegd te willen kijken naar een alternatief voor de KDW's. Ze wil meer gebiedsspecifiek kijken welke maatregelen nodig zijn om de staat van de natuur te verbeteren.

Ook op het gebied van stikstofneerslag ziet PBL-directeur Marco Hekkert wat goed nieuws. 'De stikstofemissies blijven dalen. Het kabinet kan voortbouwen op dit beleid.' Hekkert vertelt dat hij deze boodschap een dag eerder ook heeft gebracht aan de ministeriële commissie, die is ingericht om Nederland snel van het 'stikstofslot' te halen. 'De ministers gaan het rapport bekijken.'

NRC concludeert donderdag uit het rapport dat om de stikstofdoelen van 2030 te halen, de emissies van de landbouwsector met 80 procent dalen. Eerder werd ervan uitgegaan dat een reductie van ruim 40 procent voldoende was. Wiersma reageert hierop met een aantal berichten op X. Daarin is ze 'zeer kritisch op de haalbaarheid van de huidige doelen' voor het verminderen van de stikstofuitstoot. Verder schrijft de minister dat het niet nodig is '70 à 80 procent stikstof in de landbouw te reduceren'.

Moeizaam sturen

Wiersma noemt het daarnaast 'zeer onwenselijk' dat de doelen voor stikstofdepositie in natuurgebieden steeds strenger worden. 'Daar kunnen we moeizaam op sturen. Het is overduidelijk dat we een oplossing moeten forceren om Nederland van het slot te krijgen.'

Ondertussen voert de Tweede Kamer de druk op bij de bewindsvrouw. Een meerderheid wil dat Wiersma haar inzet op een hogere rekenkundige ondergrens combineert met een forse reductie van de stikstofuitstoot. Dat blijkt uit de aangenomen moties die voortkwamen uit het stikstofdebat van 20 februari. Daarin werd de minister verweten boeren blij te maken met een 'dode mus'.

Verdeeldheid kabinet

Uit de aangenomen moties blijkt ook de verdeeldheid in het kabinet als het gaat over de stikstofaanpak. Moties die oproepen tot een emissiereductie en emissiedoelen in de landbouw, behaalden een meerderheid dankzij steun van de VVD en soms NSC. De PVV stemde bij alle moties tegen. Ook BBB stemt niet mee met moties die voorwaarden stellen aan het verhogen van de rekenkundige ondergrens. NSC wil dat ook niet combineren met een geborgde emissiereductie.

Het PBL-rapport bevat overigens ook positief nieuws. Nederland gaat waarschijnlijk de Europese uitstootdoelen voor luchtverontreinigende stoffen in 2030 wel halen. De uitstoot van deze stoffen is de afgelopen jaren flink gedaald en het planbureau verwacht dat dit doorzet. Dat komt mede door het verlies van de derogatie in de melkveehouderij. Doordat er minder mest wordt uitgereden, verbetert de luchtkwaliteit.