'Nood breekt wet in Europa'

Ja, mij vielen de afgelopen weken de billboards op waarmee de Europese Commissie reclame maakt voor NextGenerationEU-projecten. Zoals investeringen in beter onderwijs. Hoeveel mensen weten eigenlijk dat hiermee het coronaherstelfonds wordt bedoeld? Een Europese lening van 800 miljard euro die na de coronapandemie gezamenlijk werd aangegaan om de economie weer aan de praat te krijgen. Een schuld die de EU vanaf 2028 moet gaan afbetalen, 30 miljard euro per jaar. Niet veel minder dan het jaarlijkse EU-budget voor landbouw.

Er komen verplichtingen bij, want de Amerikaanse president Donald Trump gooit Oekraïne voor de bus. Europa moet op eigen benen staan. 'Chefsache' dus; nood breekt wet. Vele jaren haalden we spullen uit China, energie uit Rusland en lieten we de VS opdraaien voor onze veiligheid. Niet meer. Dus staan op de agenda van de Europese regeringsleiders in maart voorstellen om vele miljarden euro's meteen beschikbaar te stellen voor defensie.

Een deel daarvan moet dan uit de cohesiefondsen komen; geld bedoeld voor armere regio's. Het gaat om bijna 400 miljard euro en daarvan is nog maar weinig uitgegeven. Een ander deel zou uit het coronaherstelfonds moeten komen, want ook daar ligt nog veel geld op de plank. Daar moeten alle 27 lidstaten dan nog wel mee instemmen. Dat valt nog te bezien, ook al staat er 'Verenigd voor onze toekomst' op de grote banner aan het Berlaymontgebouw aan het Schumanplein. Want de wereld is verdeelder dan ooit.

De huidige EU-begroting bedraagt ruim 1.200 miljard euro voor de periode 2021-2027 en rond 1 juli komt de Europese Commissie met haar voorstel voor 2028-2034, maar voor defensie nemen we nu alvast een voorschot op. Vraag is wat er straks nog overblijft voor landbouw. De wereldwijde vraag naar voedsel, water, ruimte en grondstoffen stijgt en klimaatverandering krijgt steeds meer impact. Europa is kwetsbaar. Hoogste tijd voor Europa om zichzelf opnieuw uit te vinden, mét Oekraïne.

Nu alleen nog ons eigen kabinet overtuigen van de noodzaak om meer te investeren in Europese en internationale samenwerking. Gelukkig weten de kinderen die vanochtend opgewekt naar school gaan, hier allemaal nog niets van.