Raad van State ontvangt boeren die correcties Natura 2000-gebieden aanvechten

In het besluit van Van der Wal zijn correcties toegepast voor 101 Natura 2000-gebieden. Beschermde soorten en habitattypen zijn toegevoegd omdat ze nog niet op de beschermde lijst stonden, maar wel al 'in voldoende mate en duurzaam' aanwezig waren toen die gebieden een Natura 2000-aanwijzing kregen.

De veehouders en Agractie zijn het niet eens met het besluit. Volgens de Raad van State heeft het meer dan zevenhonderd beroepen opgeleverd die eerst door de rechtbanken worden 'afgevangen'. Een flink kleiner deel belandt uiteindelijk via een hoger beroep alsnog bij de raad.

Kleine speelruimte

De Raad van State verwierp begin december een eerste reeks van hoger beroepen van veehouders. Daarbij maakte de raad ook meteen duidelijk dat de speelruimte voor de bezwaarmakers klein is. De boodschap was dat het aanvechten van het besluit van de minister in de meeste gevallen kansloos is.

Allereerst omdat het hier gaat om de bescherming van natuurwaarden. En meestal maken burgers en natuurorganisaties bezwaar als natuurwaarden te weinig worden beschermd. Maar veel boeren zijn juist bang dat de extra bescherming die de minister nu heeft gegeven te veel beperkingen oplevert voor hun bedrijfsvoering.

Economische belangen

Bij bezwaren tegen de aanwijzing van Natura 2000-gebieden is de Raad van State altijd duidelijk geweest. Economische belangen spelen daarbij geen rol, alleen ecologische belangen tellen in dat geval. Maar er gelden nuances. Volgens de Brabantse rechtbank komen economische belangen wel aan bod bij het beheer van de Natura 2000-gebieden. Dan gaat het om instandhoudingsdoelstellingen, zoals behoud van natuurwaarden of een verplichte verbetering daarvan.

De minister is de Brabantse en Gelderse boeren al tegemoetgekomen door te kiezen voor behoud, wat minder gevolgen heeft voor hun bedrijfsvoering. Bovendien heeft ze aangegeven dat het besluit geen gevolgen heeft voor eerder verleende vergunningen of bestaande rechten.

Achterdeur open

De Raad van State laat nog een achterdeur open voor de bezwaarmakers. Boeren worden ook beschermd tegen een onnodige toevoeging van beschermde soorten in een Natura 2000-gebied. En dat is waar de raad in deze zaken vooral naar kijkt. Maar de eerste groep bezwaarmakers werd in het ongelijk gesteld. De ondernemers hadden niet aangetoond dat er onnodig natuurwaarden aan de Natura 2000-gebieden in hun omgeving waren toegevoegd.

Wat betreft de zaken die nu bij de raad op tafel liggen, hebben de rechtbanken in Gelderland en Brabant al eerder vastgesteld dat ook in die gebieden niet onnodig natuurwaarden zijn toegevoegd. De raad zal over enkele maanden oordelen.