'Greenpeace-zaak kent enkel verliezers'

De rechter dwingt de staat, op last van een dwangsom, de stikstofdoelen voor 2030 – die ze zelf heeft gesteld – te halen. In dat jaar moet de neerslag op 50 procent van alle stikstofgevoelige natuur onder de kritische depositiewaarde zitten. De komende zes jaar moet de depositie daarom met 22 procent afnemen.

Inmiddels hebben circa 1.700 veehouders zich aangemeld voor de beëindigingsregelingen Lbv en Lbv-plus. Onlangs becijferde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu dat daarmee een depositiereductie wordt gerealiseerd van gemiddeld 2 tot 3 procent. Wellicht dat dit de voorstanders van 'grootschalige opkoop in de landbouw' enigszins ontnuchtert.

De maatschappelijke impact wordt pas echt duidelijk als we niet kijken naar de stikstofneerslag, maar naar de -uitstoot. Ik bespaar u de onderliggende cijfers, maar lang verhaal kort: tot 2030 moet de uitstoot met 75 procent worden teruggedrongen op basis van referentiejaar 2019.

Dergelijke percentages gaan ver voorbij de grenzen van de landbouw en raken de hele economie op een onevenredig harde manier. Het Rijk moet tientallen miljarden euro's investeren.

Het eerlijke verhaal is dat er nu twee dingen moeten gebeuren. Op de eerste plaats zijn stevige reducties van stikstofemissies nodig. Daar moeten – en kunnen – we als landbouw een bijdrage aan leveren.

Op de tweede plaats moet de wet worden aangepast. De huidige wet is als een doolhof zonder uitgang; doelen zijn niet haalbaar en bewegen bij elke update van het rekenmodel. Iedereen die niet erkent dat zowel stikstofreductie als een wetswijziging nodig is, kijkt bewust weg van het probleem.