NAJK: huidig stikstofbeleid raakt jonge boer

Twee gerechtelijke uitspraken in de afgelopen twee maanden onderstrepen volgens NAJK de huidige status van het stikstofbeleid. De eerste uitspraak heeft de vergunningverlening stopgezet. De andere uitspraak heeft de overheid verplicht om de door haar eigen stikstofdoelen te behalen in 2030 die voortkomen uit de stikstofwet op straffe van 10 miljoen euro.

NAJK pleit voor een omslag in het beleid waarbij het huidige systeem, dat nu gericht is op stikstofdepositie, wordt vervangen door een aanpak gericht op stikstofemissie. Daarnaast moeten PAS-melders en interimmers eindelijk een keer gelegaliseerd worden, stelt de organisatie op haar website.

Na de recente gerechtelijke uitspraken stelt NAJK vast dat er een gebrek aan perspectief is. Daarnaast baart de vastlopende vergunningverlening zorgen, omdat die essentieel is om bedrijven te legaliseren, te verduurzamen en verder te ontwikkelen. NAJK-voorzitter Roy Meijer wijst erop dat zonder vergunningen jonge boeren geen investeringen kunnen doen in bijvoorbeeld emissiereductie, klimaatmaatregelen of het verbeteren van waterkwaliteit.

Stagnatie in verduurzaming

Dit leidt tot stagnatie in de verduurzaming. Terwijl boeren juist bereid zijn om te investeren in toekomstbestendige oplossingen en een rendabel bedrijf, benadrukt Meijer. Het kabinet onderstreept dat er nieuw stikstofbeleid moet komen en heeft daarom een ministeriële commissie ingesteld. NAJK is van mening dat naast de landbouw ook andere sectoren aan zet zijn om minder stikstof uit te stoten.

Over de emissiegerichte aanpak in het regeerprogramma van het kabinet is NAJK positief. ‘Als sector kunnen we alleen afgerekend worden op iets waar we zelf invloed op hebben en dat is onze emissie’, vindt Meijer. Daarom moet het stikstofbeleid wat hem betreft op de schop, want die is nu gebaseerd op stikstofdepositie.

Cruciaal jaar

Meijer omschrijft 2025 als cruciaal jaar voor de agrarische sector, en voor jonge boeren in het bijzonder. De urgentie om duidelijke keuzes te maken en met uitvoerbaar beleid te komen, is groter dan ooit, stelt de NAJK-voorzitter vast. Zonder die duidelijkheid dreigen jonge ondernemers een toekomst elders te overwegen en dat is zeer begrijpelijk.

Meijer: ‘We moeten ons dan wel beseffen dat we de toekomst van onze vergrijzende sector daarmee ongelofelijk op het spel zetten. Het kabinet heeft alle ruimte hier wat aan te doen en samen met de coalitiepartijen zijn zij nu aan zet. Komt hier wat haalbaars uit, dan kunnen wij ook onze schouders eronder zetten.’