Overijssel verdeelt deel van 234 miljoen die door Rijk is toegezegd

De subsidieregelingen die nu opengaan, zijn ontwikkeld als onderdeel van het Provinciaal Programma Landelijk Gebied (PPLG). Dat programma werd gestopt, toen het huidige kabinet stopte met het Nationaal Programma Landelijk Gebied. De 234 miljoen euro die Overijssel nu gaat verdelen, is toegezegd in die periode. 'Wij hebben ervoor gekozen om nu de regelen in te stellen die binnen het overleg voor het PPLG het dichtst bij voltooiing waren', stelt Von Martels, gedeputeerde voor landbouw en natuur.

Het stimuleringspakket biedt vier concrete regelingen. 8,1 miljoen euro is hectarevergoeding voor het telen van eiwitrijke gewassen en biobased gewassen, bijvoorbeeld voor toepassingen in de bouw. Boeren die omschakelen naar biologische landbouw, kunnen een beroep doen op een potje van 3,3 miljoen euro. Voor agroforestry, het planten van bomen met een productiedoel op landbouwgrond, heeft Overijssel 5,4 miljoen euro vrijgemaakt als gedeeltelijke aanplantvergoeding. Tot slot is er een pot van 4 ton vanwaaruit boeren een bijdrage kunnen krijgen voor het maken van een bedrijfsplan.

Teeltplannen

Deze maatregelen komen juist nu beschikbaar, zodat boeren er wat aan hebben in hun teeltplannen voor volgend jaar.

De regelingen gaan zes jaar lopen, behalve die voor omschakeling naar biologisch. Die is is voor twee jaar. 'Het geld is bedoeld voor de eerste overbruggingsfase', legt Von Martels uit. 'Misschien kun je zo een onrendabele top compenseren of minder opbrengst omdat je eerst moet leren over de teeltwijze. Bij bomen duurt het soms een aantal jaren, voordat je voldoende productie hebt.'

Kringloopwijzer

In het voorjaar van 2025 komt 13,5 miljoen euro beschikbaar via agrarische collectieven of landbouworganisaties voor boeren die willen sturen op KPI-scores van de Kringloopwijzer. Eenzelfde bedrag is uitgetrokken als hectarevergoeding voor weidegang.

Innovaties voor bijvoorbeeld het beperken van emissies of het verbeteren van dierenwelzijn, maken vanaf begin volgend jaar kans op een stimuleringsregeling waar Overijssel 12 miljoen euro voor inzet. Daar trekt Von Martels nauw op met collega-gedeputeerde Gert Harm ten Bolscher van leefbaar platteland en innovatie. 'De innovaties die in aanmerking komen, hebben al laten zien dat er een resultaat te behalen valt', zegt Ten Bolscher. 'Meer risicovolle projecten doen we via ons agrofoodprogramma.'

Deskundigen

De innovaties die financiële steun kunnen krijgen, gaan via een commissie van deskundigen, die aangeven of er ook daadwerkelijk rendement is te verwachten. 'In het verleden zijn we weleens te enthousiast geweest over de mogelijkheden van innovaties', zegt Von Martels. Ten Bolscher vult aan: 'Het kan dus zijn dat er aanvullende voorwaarden moeten komen voor een innovatie. Zoals het plaatsen van een meetinstrument of de verplichting om op een bepaalde manier te werk te gaan.'

Wat de exercitie op gaat leveren, weten de gedeputeerden niet. 'Het doel op stikstof wordt hiermee in ieder geval niet gehaald', zegt Von Martels. Hij wil ook niet kwijt hoe ver de provincie denkt te komen bij het verbeteren van lucht- en waterkwaliteit of de stikstofdepositie met deze regelingen.

'Het PPLG was een programma, geen doelstelling. Hier gaat het er niet om dat we doelen halen, maar dat we boeren verleiden om te veranderen', vindt Von Martels. Volgens de provincie moeten de grote stappen in het stikstofdebat ook worden gezet op nationaal niveau. De gedeputeerde wacht daarom met smart op de plannen van 'zijn' minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur.

In de grote pot van de provincie zit nog 43 miljoen euro die is bestemd voor het afwaarderen van landbouwgrond. Bijvoorbeeld als dat natuur wordt. 100 miljoen euro uit die pot is bestemd voor koploperprojecten, ook een restant van het PPLG.