Groenfonds helpt droom jonge groentetelers waar te maken

Nieuws Groenteteelt John Ramaker 15 okt 2024 om 10:17uur

De jonge vollegrondsgroentetelers Joost van den Oetelaar (30) en Mandy van den Boer (30) kijken verliefd naar hun pas verworven boerderij in het Brabantse Oirschot. De opvallend lange zijgevel met vele raampartijen spreekt ze in het bijzonder aan. Het was liefde op het eerste oog, bevestigen ze in koor.

Groenfonds+helpt+droom+jonge+groentetelers+waar+te+maken

Vier jaar lang zochten ze naar een eigen boerderij. Wonen en werken op dezelfde plek, dat stond bij hen op nummer één. Net op het moment dat ze hun zoekgebied wilden uitbreiden tot en met Flevoland, kwam deze boerderij op hun pad.

Tussen de oude en nieuwe locatie zit hemelsbreed amper een kilometer. Maar het verschil is enorm, aldus Van den Oetelaar en Van den Boer. Op de oude gehuurde locatie in champignoncellen is het continu passen en meten. Vooral voor het laden en lossen van de vrachtauto's is het krap. Zeker als er dan ook nog een trekker langs moet.

Op de nieuwe plek is ruimte zat voor hun biologische groentebedrijf Heerlijke Oogst. Het bouwblok is ruim bemeten en er zijn bovendien meerdere toegangswegen naar het bedrijf. Zowel aan de zij- als achterkant van de boerderij loopt een weg. Er is volop ruimte voor machineberging, maar ook voor een boerderijwinkel.

Dat de rente op deze lening 1 procent bedraagt is mooi meegenomen, maar weegt niet het zwaarst

Joost van den Oetelaar, vollegrondsgroenteteler in Oirschot (NB)

Onderkomen voor medewerkers

Belangrijker is dat er ook nieuwbouw mogelijk is, waarin wonen en werken samen komen. Zelf wonen ze inmiddels in het voorste deel van de boerderij, maar op het bedrijf willen de jonge ondernemers ook het onderkomen bouwen voor hun medewerkers. Zij komen achter de nieuwe hal voor de groenteverwerking te wonen.

Van den Oetelaar en Van den Boer telen in de omgeving op 60 hectare vollegrondsgroente, waaronder prei, bleekselderij, venkel en sla. Al deze groenten worden biologisch geteeld. In de nieuw te bouwen hal worden de groenten straks verwerkt en verpakt.

Van den Oetelaar is uit het niets begonnen met de groenteteelt. Zijn ouders hebben een fotozaak in Oirschot, er was dus geen agrarisch bedrijf dat hij kon overnemen. Al tijdens zijn studie aan HAS green academy in Den Bosch huurde hij wat land om groente te telen. Eind 2017 richtte hij zijn eigen bedrijf op. Hij kreeg direct een koud en nat voorjaar voor de kiezen, gevolgd door een extreem hete en droge zomer.

Tekst gaat verder onder grafiek

Grote sprong

De nieuwe stap die de vollegrondsgroentetelers zetten is opnieuw een hele grote. Normaal gesproken zouden ze wat meer tijd nemen om hun plannen uit te voeren, maar een financiering uit het Investeringsfonds Duurzame Landbouw (IDL) van het Nationaal Groenfonds bracht een grote sprong binnen bereik.

'Het grote voordeel van een IDL-financiering is dat de lening achtergesteld is', reageert Van den Oetelaar. Daardoor zijn ook andere banken ineens bereid mee te financieren. 'Dat de rente op deze lening 1 procent bedraagt is mooi meegenomen, maar weegt niet het zwaarst. Dat je een lening van het Groenfonds de eerste zes jaar niet hoeft af te lossen, maakt het voor ons echt interessant. Daarom kunnen we onze plannen in een keer uitvoeren.'

De overname van een melkveehouderij kwam de jonge ondernemers goed van pas. De stikstofreductie die omschakeling van melkvee naar groente met zich meebracht, zorgde ervoor dat ze in aanmerking kwamen voor het IDL. Extra punten scoorden ze doordat de groente op biologische wijze worden geteeld.

'Grond van stopper inzetten voor duurzame landbouw'

Maak het voor een stoppende boer aantrekkelijk om grond te verkopen of te verpachten aan een duurzame gebruiker. Deze oproep doet het Nationaal Groenfonds aan het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN). Met behulp van de landelijke beëindigingsregelingen Lbv en Lbv-plus gaat een flink aantal veehouders stoppen. Als bedrijven stoppen is daar ook grondgebruik bij betrokken. Hoofd Financieringen Dick Boddeüs van het Nationaal Groenfonds en fondsmanager Rob van Eijck van Investeringsfonds Duurzame Landbouw (IDL) hopen met hun oproep dat de grond van stoppende boeren beschikbaar komt voor duurzame landbouw. Nu komt deze grond om belastingtechnische redenen niet op de markt of vindt het zijn weg veelal naar de hoogste bieder. Na een pilotfase vanaf 2021 is IDL in juli van dit jaar structureel actief in de markt voor leningen aan duurzame landbouwbedrijven. In de afgelopen jaren zijn in totaal honderd leningen verstrekt. Na de 31 miljoen euro uit de pilotfase is nog eens 131 miljoen euro aan het fonds toegevoegd door het ministerie. Met de pot van 162 miljoen euro is er voorlopig voldoende geld om investeringsplannen te ondersteunen die gebaseerd zijn op toekomstbestendige landbouw. 'Financieringsaanvragen kunnen wij met IDL oplossen. Nu komt het aan op vergunningen en op grond', stelt Van Eijck. Volgens hem wordt het IDL-geld slim ingezet. Met 1 euro van IDL haalt de ondernemer ook 4 euro van andere financiers binnen. 'Daarmee wordt de financieringskloof slim gedicht. Soms worden ook subsidies ingezet. Waar dat echter niet hoeft, moet je dat ook niet doen.' De fondsmanager verwacht vanaf nu ruim honderd aanvragen per jaar te honoreren. Hij beseft dat dit aantal op vijftigduizend boeren niet zo groot is, maar het begint nu wel te lopen. 'Nu is het een kwestie van opschalen en het bewezen succes inzetten voor maatschappelijke doelen en economisch perspectief voor de boer.' Daarbij geeft Van Eijck aan dat groei niet per se nodig is om te kunnen investeren. 'Investeren om het anders te doen, is ons credo. Door prioriteit te geven aan duurzaamheid kun je met IDL met minder dieren of hectares toe.'