Nog hogere melkprijs in verschiet eind dit jaar

De zuivelnoteringen zijn de laatste weken flink omhooggeschoten. Vooral die van verse boter, met een recordhoogte, en vollemelkpoeder. Ook andere signalen staan op groen. De termijnmarkt van Chicago voor klasse 3-melk laat een enorme stijging zien voor de te verwachte prijzen aan het einde van dit jaar.

De prijzen voor boerderijmelk blijven ook maar stijgen. Royal FrieslandCampina verhoogt de melkprijs voor september met 1,75 euro naar 51 euro per 100 kilo. De garantieprijs voor augustus steeg al met 1,25 euro ten opzichte van juli. Dit betekent een stijging van 3 euro per 100 kilo melk in twee maanden tijd.

Royal A-Ware doet er nog een schepje bovenop en verhoogt de melkprijs in september met 3 euro, na een plus van 1,35 euro in augustus. De prijs komt nu uit op 52,38 euro per 100 kilo melk. De gewogen melkprijs, de werkelijk betaalde gemiddelde melkprijs van A-Ware, komt verdeeld over de verschillende stromen en hoeveelheden per melkstroom uit op 54,96 euro.

Klaas-Johan Osinga, zuivelmarktkenner en beleidsspecialist internationaal bij LTO, zegt dat de stijging verschillende oorzaken heeft. Vooral aan de aanbodkant van melk.

'In Nederland heeft blauwtong invloed op de melkvolumes', aldus Osinga. 'Op sommige bedrijven is een daling van 5 tot 10 procent te zien door blauwtonguitbraken. Nederland zat in juli 3 procent onder de productie van vorig jaar.'

Blauwtong grijpt ook om zich heen in andere Europese landen. In Duitsland en België zijn veel uitbraken en ook in het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Zwitserland is de ziekte aanwezig. Osinga: 'In de Verenigde Staten speelt vogelgriep bij rundvee nog een rol, met productiedalingen tot gevolg.'

Marktbureau DCA Market Intelligence ziet blauwtong ook als belangrijke oorzaak van stijgende zuivelnoteringen. Een ton boter kostte vorige week 7.935 euro. Het bureau stelt dat de eerste signalen wijzen op een flinke teruggang van de melkproductie in besmette landen, 'hoewel een inschatting nu nog moeilijk te maken is'. Dat drijft de boterprijzen op, wat volgens het marktbureau over een paar maanden ook in het winkelschap merkbaar zal zijn.

Topman Peder Tuborgh van Arla stelde bij de presentatie van de jaarcijfers dat Europese consumenten meer gaan betalen voor zuivelproducten. Dit wordt volgens hem veroorzaakt door een toename van de vraag naar zuivel en een daling van het aanbod van boerderijmelk. De lagere productie heeft volgens de CEO van Arla onder meer te maken met de overvloedige regenval en onzekerheid over de regelgeving in de Europese Unie.

Voedselinflatie

Volgens Osinga is het de vraag hoe de consument gaat reageren op stijgende prijzen in het zuivelschap. 'Op een gegeven moment keert de wal het schip. Dat hangt ook af van andere economische aspecten, zoals koopkracht. De voedselinflatie was net wat gekalmeerd. Het effect hiervan ga je op termijn toch zien.'

Het is volgens de marktkenner van belang om de komende periode naar Nieuw-Zeeland te kijken. 'Fonterra heeft onlangs de prijzen verhoogd. Als de omstandigheden daar goed zijn, gaan de Nieuw-Zeelandse melkveehouders mogelijk meer produceren. Dat heeft effect op de wereldzuivelmarkt.'

Analist Martin Valstar van ZuivelNL ziet ook een vaste markt en denkt dat er kans is op nog hogere noteringen. Kopers lijken op dit moment een pas op de plaats te maken, 'wat normaal is bij snel stijgende prijzen'. Maar de kerstaankopen bij grootgebruikers komen er nog aan, bijvoorbeeld van bakkerijen.

Valstar: 'De vraag is ook niet overdreven. Er is vooral minder melk beschikbaar. Alle markten doen het goed, behalve mageremelkpoeder. De voorraden dit jaar waren al lange tijd lager, waardoor het effect van de stijgende vraag op de noteringen groter is.'

De stijgende prijzen zijn goed te zien in de recentste internationale melkprijsvergelijking van ZuivelNL en European Dairy Farmers. De gemiddelde prijs in Europa steeg in juli met 62 eurocent (+1,4 procent). De gemiddelde melkprijs komt in juli uit op 45,35 euro per 100 kilo en ligt 8 procent hoger dan in juli vorig jaar. De stijging wordt vooral veroorzaakt door een betere uitbetaling van vet en eiwit.

Bij vrijwel alle Europese zuivelondernemingen steeg de melkprijs in juli. Alleen die van het Franse Danone daalde met 1,40 euro. De melkprijzen van het Belgische Milcobel, het Duitse Hochwald en het Finse Valio bleven in juli op gelijk niveau ten opzichte van een maand eerder.