'Mijn varkens hebben geen schuldgevoel'

Dit wordt niet echt gewaardeerd door de rest van het gezin, kunt u begrijpen. Al is mijn schuldgevoel gemeend; het slaat natuurlijk nergens op. Ik mag net zo vaak op vakantie gaan als ik wil en kan. Ik ben eigen baas en deel mijn eigen tijd in. Een gemiddelde werknemer heeft 125 dagen of meer vrij per jaar. Maar knagen doet het toch. Het zal wel met mijn goed gereformeerde afkomst te maken hebben.

Schuldgevoel blijft een vervelend mannetje op de achtergrond. Ik gebruik het echter ook wel eens. Als de kids vakantie hebben, dwingt het mij om er dagjes op uit te gaan. Op deze manier kan mij later niet worden verweten dat papa nooit geen tijd had en altijd bezig was met het bedrijf.

Hetzelfde schuldgevoel komt ook om de hoek kijken als je in de ochtend de stal binnen loopt en zaken er niet zo bij blijken te liggen als verwacht. Dan draai je de film van gisteren nog eens terug en kom je soms tot de conclusie dat sommige zaken anders en scherper moeten. Bij levend vee ben je nooit uitgeleerd en ben je verantwoordelijk.

Bij mijn varkens heb ik nog nooit schuldgevoel ontdek overigens. Die vreten ook gewoon de portie van de buurman op.

Schuldgevoel is vaak ook wat de groene beweging voortdrijft. Vroeger was alles veel groener. Doordat de mensheid de groene ruimte steeds opslokt, is er blij veel mensen een schuldgevoel ontstaan richting plant en dier. Het resulteert in allerlei wensbeelden van vroeger tijden. Om aan dat schuldgevoel te ontkomen, moeten wij als boeren stoppen en wijken.

Schuldgevoel krijg ik ook bij het zien van braamstruiken en brandnetels. Ja, het zijn er veel, en ja, ze groeien allemaal weelderig door mijn stikstofuitstoot. Het blijft echter gek dat ik tijdens mijn vakantie nog veel meer bramen zie op plekken waar in de verste verte geen serieuze veeteelt voorkomt. Het is maar goed dat ze, mits rijp, zo lekker zijn. Dan kan ik mijn schuldgevoel nog een beetje weg eten.

Er zijn ook mensen zonder schuldgevoel. Ik denk dat iedereen ze wel eens tegenkomt. Bij zulke mensen kun je maar beter uit de buurt blijven. Al kan ik misschien nog wat van ze leren. Dan kan ik binnenkort zonder schuldgevoel weer op vakantie.