Effectief bonenvlieg bestrijden is erg lastig

De aanpak van de bonenvlieg is een van de belangrijkste thema's tijdens de Landelijke Uiendag UIKC op 29 augustus op proefboerderij Rusthoeve in het Zeeuwse Colijnsplaat. De aantasting van de bonenvlieg is op de proefboerderij dit seizoen extreem groot. Kort na de opkomst is op sommige delen van de proef meer dan de helft van de kiemplantjes van de uien weggevallen.

'Het proefveld ziet er slecht uit, daarom willen we er juist aandacht voor vragen. Vooral op de vroeggezaaide stukken zijn grote kale plekken te zien door schade door de bonenvlieg.' De UIKC-accountmanager constateert dat de vluchtmomenten van de bonenvlieg bepalend is voor de schade in de uien.

'We hebben het proefperceel op vijf verschillende momenten gezaaid vanwege de weersomstandigheden. Kort na de allereerste zaai zagen we de grootste schade. Na de andere zaaimomenten zat de bonenvlieg er ook wel in, maar is het schadebeeld minder. Al met al heeft deze plaag ons als proefbedrijf dit jaar veel geld gekost', aldus Remijn.

Fipronilverbod

Volgens Remijn zijn de problemen met de bonenvlieg in uien toegenomen sinds het insecticide fipronil sinds 2018 niet meer is toegelaten als zaadcoating. 'Vanaf toen kregen we de eerste meldingen van schade. Toch bleef de impact op grote schaal nog redelijk beperkt, omdat uientelers tot dit jaar het granulaat Vydate mochten gebruiken', weet hij.

Nu Vydate niet meer is toegelaten, blijft als granulaat alleen de pyrethroïde Belem over. 'Dit middel heeft een werking tegen de bonenvlieg, maar is minder sterk dan Vydate', stelt Remijn. Andere toegelaten pyrethroïden zijn Decis, Karate Zeon en Sumicidin Super.

Maar om deze middelen op het juiste moment toe te passen zodat ze ook het gewenste effect hebben is lastig. Remijn: 'Deze insecticiden zou je vlak voor een regenbui moeten toepassen bij een hoge druk van de bonenvlieg, maar dit voorjaar was die constant hoog en was het bijna altijd nat. Het effect van deze middelen viel dus ook tegen.'

Ook bij de toepassing van het biologische nematicide Capirel is de werking sterk afhankelijk van de omstandigheden. 'Capirel bevat roofaaltjes die larven van de bonenvlieg te lijf gaan. Daarbij is veel vocht cruciaal. Zonder water is de werking van de aaltjes beperkt', legt Remijn uit.

Kortom: een eenduidige oplossing voor de beheersing van de bonenvlieg is nog niet voorhanden. 'Op de Uiendag willen we samen met telers kennis uitwisselen en sparren over dit probleem', geeft de UIKC-accountmanager aan. 'Tot nu toe weten we dat de zaaidatum nauw komt vanwege de vluchten. En we verwachten ook dat er een verband is met de vertering van organisch materiaal in de bodem.'

Door de hoge schimmeldruk dit seizoen is ook het beheersen van valse meeldauw een uitdaging. Dat komt onder meer doordat het middelenpakket van fungiciden steeds smaller wordt. 'Uientelers kunnen drie middelen inzetten tegen valse meeldauw, maar twee daarvan hebben dezelfde werkzame stof. Resistentievorming ligt daarom op de loer', waarschuwt Remijn.

Minder chemie

Om problemen met resistenties te voorkomen, heeft UIKC in Colijnsplaat schema's liggen waarbij chemische middelen worden versterkt met biostimulanten. Het idee is dat er zo minder chemie hoeft te worden gebruikt, waardoor er minder kans is op resistentievorming.

Remijn roept akkerbouwers – en dus niet alleen uientelers – op om tijdens de Uiendag de proeven te bekijken. 'Daarnaast is er een informatiemarkt en groot mechanisatieplein, dus voor iedereen wat wils.'