Drie keer zoveel wolvenaanvallen in eerste kwartaal

Dat blijkt uit een analyse van het ANP op basis van gegevens van BIJ12. Deze organisatie handelt voor de provincies wolvenzaken af. Bij vrijwel alle gemelde aanvallen hadden de landeigenaren geen hek of prikkeldaad om hun grond staan of andere preventieve maatregelen genomen om schade door wolven tegen te gaan.

De meeste aanvallen vonden plaats in Ooststellingwerf, een Friese gemeente op de grens met Drenthe. Daar zijn in 2024 tot nu toe al 39 aanvallen vastgesteld.

Over het algemeen slaat de wolf het vaakst toe in gemeenten op en rondom de Veluwe, zoals in de gemeenten Ede (27 keer) en Elburg (22 keer). Gelderland telt na drie maanden al meer bevestigde aanvallen dan in heel 2023. In de periode van januari tot en met maart vonden daar 138 aanvallen plaats tegenover 112 in heel 2023.

Verontrustende cijfers

De sterke stijging van het aantal aanvallen door wolven is 'verschrikkelijk' voor schapen en schapenhouders, zegt Eric Douma, vicevoorzitter van LTO Noord en portefeuillehouder Ondernemerschap & Onderwijs bij LTO Nederland. 'Dat zijn verontrustende cijfers. Veel schapenhouders zitten nu echt met angst thuis. We mogen niet langer toekijken. Er moet snel iets gebeuren voor de veiligheid van zowel dier als mens'.

Het aantal aanvallen kan in werkelijkheid nog hoger zijn. Het is namelijk niet verplicht om een aanval aan BIJ12 door te geven. Ook zijn alleen aanvallen meegeteld waarbij helemaal zeker is dat de schade door een wolf is aangericht.

Dat wolven steeds vaker toeslaan, komt doordat er ook steeds meer wolven in Nederland leven. 'Anderhalf jaar geleden telden we 29 wolven, afgelopen winter waren het er 51', zegt een woordvoerder van BIJ12. 'We zien ook dat er nog te weinig maatregelen worden genomen om te voorkomen dat een wolf schade kan aanrichten.'

Geen maatregelen

Van de wolvenaanvallen in de eerste drie maanden van dit jaar hadden ruim negen op de tien landeigenaren niet de maatregelen genomen die BIJ12 aanraadt, concludeert het ANP. In meerdere provincies zijn subsidies beschikbaar om preventieve maatregelen te installeren.

LTO-bestuurder Douma zegt dat vaak wordt gesproken over wolfwerende rasters, maar dat helaas wordt gezien dat ze vaak weinig uithalen. Zo zijn deze week in Ede meer dan veertig schapen doodgebeten, terwijl er rasters waren die de dag daarvoor nog waren gecontroleerd door de gemeente en goed werden bevonden.

Wolvenkenner en teamleider land- en zeezoogdieren bij de Zoogdiervereniging Maurice La Haye verwacht dat het aantal aanvallen van wolven op schapen op termijn afneemt. Enerzijds omdat meer agrariërs wolfwerende maatregelen nemen, anderzijds doordat de aanwezige wolven steeds beter weten waar in hun leefgebied de wilde prooien te vinden zijn.

Wolf moet nog leren

Volgens La Haye zitten we in Nederland in een overgangsperiode. 'De wolven moeten nog leren waar in welk deel van het jaar voedsel is te vinden. In de loop van de jaren leren ze waar ze herten en zwijnen kunnen vinden en zullen ze zich dus meer richten op wilde prooidieren in plaats van schapen.'

Daarnaast is de verwachting dat wolven minder makkelijk kunnen toeslaan, omdat steeds meer landeigenaren maatregelen nemen. Volgens La Haye valt dat nu nog flink tegen.

Voor landeigenaren zijn er in meerdere provincies subsidies beschikbaar om preventieve maatregelen te nemen, maar volgens de wolvenexpert is de ondersteuning vanuit de overheid te beperkt. Rasters zijn duur, het kost veel tijd om ze te plaatsen en bovendien moeten de hekken worden onderhouden.

Daarom pleit La Haye voor betere financiële ondersteuning en voor het inzetten van wolvenconsulenten. Zij kunnen agrariërs adviseren over welke maatregelen ze kunnen nemen en bovendien helpen de rasters te plaatsen. 'Als we besluiten dat de wolf hier mag leven, dan moeten we agrariërs ook actief helpen hun dieren te beschermen.'