Robuuste rassen blijven deels overeind, ondanks zware druk van phytophthora

Dit bleek gisteravond tijdens een bijeenkomst van biologische ketenorganisatie Bionext op het demoveld met aardappelrassen bij het bedrijf Biotrio in Langeweg. De demo met rassen van diverse kweekbedrijven is aangelegd in het kader van het Convenant transitie naar robuuste biologische aardappelrassen. Dat is in 2017 afgesloten en bevindt zich nu in een tweede fase.

Biologische akkerbouwer Kees van Beek van Biotrio is verantwoordelijk voor het demoveld en doet de waarnemingen. Hij vertelt dat de rassen op het veld zich vooralsnog beter houden dan vorig jaar, ondanks de vele infecties tot dusver. 'Toen waren meer rassen uiteindelijk ziek. Het is nu opvallend dat enkele rassen waarvan we voorgaande jaren een doorbraak constateerden, nu niet of nauwelijks vlekken laten zien.'

Loof wegmaaien

Van Beek beoordeelt de veldjes wekelijks en geeft cijfers voor de mate van aantasting, variërend van een 1 voor zwaar ziek tot een 10 voor helemaal gezond. Als rassen een waardering krijgen van 6 of lager, maait de akkerbouwer het loof weg. Hij vertelt dat de aardappelen half april zijn gepoot en dat hij rond half juni de eerste phytophthoravlekken vond.

'Daarna ging de ontwikkeling van de ziekte snel en heb ik twee weken geleden moeten beslissen van een aantal rassen afscheid te nemen. Maar nu lijkt de ontwikkeling van de schimmel zich niet door te zetten, ondanks het aanhoudende onbestendige weer.'

In een rondje langs de verschillende rassen vertelt aardappelspecialist Jacob Eising, als adviseur verbonden aan het convenant, dat ook hij verrast is door de gezonde gewasstand van de meeste robuuste rassen. Volgens hem geldt dat zeker niet voor het beeld dat hij heeft van andere teeltgebieden in Nederland.

'Op een vergelijkbaar demoveld in Noord-Nederland zijn er meer rassen met een lage beoordeling voor loofaantasting. Verder zien we met name op praktijkbedrijven in Flevoland behoorlijke problemen met phytophthora, ook in robuuste aardappelen', geeft Eising aan.

Niet-gedefinieerd hulpgen

Van de vijf rassen waarvan het loof al is verwijderd, is Triplo het enige ras zonder resistentie. Eising omschrijft dit als een vroeg tafelras dat, ondanks de vroege loofvernietiging, toch een goede opbrengst geeft. Verder valt bij de toelichting op dat rassen met een extra resistentiegen – in veel gevallen is dat een zogeheten niet-gedefinieerd hulpgen – zich langer goed houden dan rassen met enkelvoudige resistenties.

'De mate van aantasting blijkt vooral sterk afhankelijk te zijn van de locatie, omstandigheden en variant van phytophthora in een bepaald gebied. Ik zie hier rassen nog mooi groen in het loof staan, terwijl die in andere regio's al behoorlijk ziek zijn.' Eising benadrukt het belang van een goede monitoring en analyse van de phytophthorastammen in de teeltgebieden. Aardappeltelers kunnen hun bestrijdingsstrategie daarop afstemmen.