Alle hens aan dek voor phytophthora

Vooral in vroege aardappelgewassen is de druk van phytophthora nu extreem hoog. Volgens Mark Ermers van Cebeco Agro moeten aardappeltelers alle zeilen bijzetten om de schimmelziekte te beheersen. 'De situatie is alarmerend, maar als telers zich houden aan de geldende adviezen, dan is een goede beheersing absoluut mogelijk.'

Op vroege aardappelpercelen, vooral in het zuiden van het land, zijn veel aantastingen te vinden, meldt Ermers. Vooral onder folie geteelde gewassen zijn soms erg ziek. 'Zeker in combinatie met latent ziek pootgoed had je dat kunnen zien aankomen.'

Henk Klompe, biologisch aardappelteler in Flevoland en bestuurder bij Bioplant, ziet ook dat de druk toeneemt. 'Het weelderig gewas op vroeg gepote percelen is nu extra gevoelig voor de vele infecties na alle regen.' Klompe is net als Ermers betrokken bij de Taskforce Phytophthora die zich bezighoudt met oplossingen voor de toenemende problemen met de aardappelziekte.

Strategie biedt houvast

De beheersingsstrategie die vanuit de taskforce is ontwikkeld, biedt volgens Ermers genoeg houvast. Het uitgangspunt is een preventief schema waarbij fungiciden in combinatie en afwisselend worden toegepast. 'Telers moeten het moment van spuiten vaststellen op basis van beslissingsondersteunende systemen. Als blijkt dat zij een infectie missen, dan kunnen ze teruggrijpen met een curatief middel.'

Deze strategie werkt, ook bij de hoge druk van dit seizoen, is de overtuiging van Ermers. Hij kan zich dan ook behoorlijk ergeren aan aardappeltelers die de problemen met phytophthora nog onderschatten en roept op tot meer solidariteit. 'Er zijn nog steeds telers die middelen uit de CAA-fungicidengroep enkelvoudig gebruiken of die nog steeds identieke bespuitingen in een blok uitvoeren.' Ook begrijpt hij niet dat er in de praktijk nog steeds niet-afgedekte afvalhopen zijn te vinden.

'We moeten elkaar hierop aanspreken. Let wel, de toekomst van de aardappelteelt in Nederland staat op het spel', waarschuwt Ermers. 'Verder werken we vanuit de taskforce ook aan mogelijkheden om teeltverordeningen aan te scherpen. Dit gaat over het tijdig afdekken van afvalhopen en verplichte bestrijding van opslag en ziektehaarden.'

Latent ziek pootgoed

Voor biologische aardappeltelers is het lastig om in het groeiseizoen gerichte maatregelen te nemen tegen phytophthora. Klompe meldt dat op een groot deel van het biologisch areaal al robuuste aardappelrassen worden geteeld. Maar ook in die rassen zijn al aantastingen te vinden, zegt de biologische aardappelteler. Volgens Klompe zijn die infecties waarschijnlijk ontstaan vanuit latent ziek pootgoed.

'De doorbraak van resistenties is een enorm risico. Robuuste rassen die twee jaar op rij toch ziek blijken te worden, zijn niet meer betrouwbaar. Op ons eigen bedrijf proberen we de druk van phytophthora zo laag mogelijk te houden door onze aardappelen minimaal twee keer per week te controleren. We lopen dan door het gewas en nemen alle zieke blaadjes en stengels mee. Als ziektehaarden ontstaan, zullen we rond zo'n plek het loof ruim wegbranden.'