Wisselende reacties op aannemen natuurherstelwet, Oostenrijk naar rechter

Oostenrijk stapt naar de Europese rechter om de natuurherstelwet te laten intrekken. De Oostenrijkse milieuminister Leonore Gewessler die de wet aan een meerderheid hielp, sprak volgens bondskanselier Karl Nehammer niet namens Oostenrijk. Ze zou daarmee 'niet volgens de grondwet' hebben gehandeld.

De groene milieuminister Gewessler 'vertegenwoordigt de binnenlandse wil niet', zegt de conservatieve Nehammer. De deelstaten van het federale Oostenrijk steunden de Natuurherstelwet niet, waardoor het land zich lang wilde onthouden van stemming. Gewessler raadpleegde juristen, bedacht zich en stemde maandag toch voor. Daardoor is de wet onverwacht alsnog goedgekeurd en kan deze komende zomer ingaan.

'Oostenrijk zal een verzoek tot nietigheidsverklaring indienen bij het Europees Hof van Justitie', aldus Nehammer. 'De grondwet geldt ook voor klimaatbeschermers. Niemand staat boven de wet.' Gewessler zegt dat haar geweten haar heeft geleid en dat ze later tegen de volgende generatie wil kunnen zeggen dat ze haar best heeft gedaan.

Plannen maken

De Oostenrijkse milieuminister wordt bedankt door Bas Eickhout, de Europese voorman van de Groenen in het Europees Parlement. In een persbericht onderstreept hij dat Nederland weliswaar tegenstemde, maar dat het nieuwe Nederlandse kabinet hier niet omheen kan. 'Ze zullen plannen moeten maken om de natuur in ons land te herstellen.'

Gerben-Jan Gerbrandy, voor D66 verkozen voor het nieuwe Europees Parlement, is 'ontzettend blij'. Hij zegt dat hij nooit zo goed heeft begrepen waarom dit in de Nederlandse Tweede Kamer zo'n gepolariseerd debat is geworden.

'Mede door de Nederlandse inbreng is de wet al heel erg verwaterd. In plaats van dat er resultaten moeten worden gehaald op natuurgebied, moet een inspanning worden geleverd. Iedereen wil schone lucht en schoon water. Ik kan niet begrijpen dat je dat basale mensenrecht niet zou willen onderschrijven', stelt Gerbrandy.

Collega-Europarlementariër Anja Hazekamp van de Partij voor de Dieren spreekt van 'een broodnodige overwinning voor onze kwetsbare natuur'. De natuurherstelwet is volgens haar een reddingsboei die net op tijd komt, nu in Nederland een regering aantreedt die 'natuurbescherming totaal niet serieus neemt'.

De Finse minister van milieu stemde tegen. Niet omdat Finland tegen natuurherstel is, maar omdat het land zo ontzettend veel natuur heeft dat de kosten van de wet buitensporig zouden worden. Finland vraagt dan ook om oplossingen voor de financiering, aldus minister Kai Mykkänen in Luxemburg.

FDF: 'Zwarte dag'

'Een zwarte dag voor de democratie en voedselproductie', noemt Farmers Defence Force (FDF) het aannemen van de Europese natuurherstelwet. 'Met een oorlog aan de grenzen en grote druk op onze voedselzekerheid is het besluit van vandaag, van de Europese milieuministers, het begin van het einde van de EU', staat in een reactie van het FDF-bestuur. De actiegroep verwacht dat de wet, waar Nederland tegen was, voor flinke problemen zorgt. 'In feite krijgen elk madeliefje en elke duif op de Dam natuurwaarde toegekend.'

FDF zei al eerder te hebben gewaarschuwd voor het scenario dat de veelbesproken wet in stemming zou worden gebracht als er voldoende steun zou zijn. 'En inderdaad; tussen de installatie van het oude en nieuwe Europees Parlement en de Europese Commissie in, en in de laatste dagen van het Belgische EU-voorzitterschap, werd vandaag nog even snel gestemd.' Dat is volgens de actiegroep 'precies die minachting voor de democratische uitkomsten van verkiezingen, waarmee de huidige lichting ministers, premiers en EU-commissarissen het draagvlak voor de Europese Unie slopen'.

Volgens Agractie wordt – door de wet toch in stemming te brengen – geen rekening gehouden met de uitkomst van de Europese verkiezingen. 'Op zijn minst had de wet opnieuw moeten worden voorgelegd aan het nieuwe Europees Parlement.' Agractie wil dat de Nederlandse regering met een natuurherstelplan komt dat in lijn is met het zogenoemde hoofdlijnenakkoord. 'We zullen het nieuwe kabinet op het hart drukken geen stap verder te gaan dan strikt noodzakelijk is.' De boerenorganisatie zegt niet tegen natuurherstel te zijn, maar wil dat ecologie en economie daarbij in balans zijn.

Natuurorganisaties opgelucht

De gezamenlijke Nederlandse natuur- en milieuorganisaties zijn opgelucht dat de natuurherstelwet is aangenomen. Volgens hen wordt zo een belangrijke stap gezet in de bescherming van natuur en klimaat in Europa.

'De stemming van vandaag is een langverwachte overwinning voor de Europese natuur en de burgers die al zo lang oproepen tot actie om de achteruitgang van de staat van de natuur te stoppen', zegt algemeen directeur Jelle de Jong van WWF-NL namens de groene organisaties. 'Met goedkeuring van de Natuurherstelwet zeggen de lidstaten toe de aangetaste natuurgebieden te gaan herstellen. We rekenen erop dat ze deze wetgeving effectief uitvoeren, in nauwe samenwerking met alle betrokkenen. Natuurherstel komt ten goede aan het klimaat, de biodiversiteit en de mens.'