'Bij vertraging Wet dieren is niemand geholpen, tenzij je daarop uit bent'

'Voor 1 juli moet er zijn gestemd, omdat anders het amendement-Vestering in werking treedt. Dat schrijft voor dat dieren niet meer mogen worden belemmerd in hun natuurlijke gedrag', legt Van de Ven uit.

Plaats je dierenwelzijn niet in het totale plaatje, dan zet je een veehouder telkens met iets anders voor het blok

Jeannette van de Ven, LTO-bestuurder Gezonde Dieren

In 2020 werd het amendement door zowel de Tweede als Eerste Kamer aangenomen en het wordt van kracht als het alternatief – de wetswijziging – voor 1 juli niet is aangenomen. 'Mocht dat het geval zijn, dan is het in het uiterste geval aan rechters om te bepalen wat dierwaardig is en wat niet. Dat is een onwerkbare situatie', vindt de LTO-bestuurder.

Waarom was er 14 mei een expertmeeting?

'De transitie naar een dierwaardiger veehouderij is een proces dat zorgvuldig moet worden doorlopen. In dat licht moet je ook de expertmeeting zien, want voor de Eerste Kamer is die ongebruikelijk.

'Een expertmeeting zie je vaak in de Tweede Kamer wanneer nieuwe wetgeving moet worden gemaakt. De Eerste Kamer maakt geen nieuwe wetgeving, die toetst alleen wat voorligt. De vragen van de Kamerleden aan de experts waren relevant en de sfeer was goed.

'Dinsdag 21 mei vindt het plenaire debat over de wetswijziging plaats, mits alle antwoorden op de vragen binnen zijn. Is dat niet het geval, dan verschuift het plenaire debat naar een moment later in de tijd. Ook kunnen de senatoren nog moties indienen, maar ik heb er nog geen zicht op of dat ook gebeurt en in welke mate.

'Treedt er vertraging op, dan zijn zowel dier als mens daarmee niet geholpen. Of het moet zijn dat iemand daarop uit is. Is dit proces voor 1 juli niet afgerond, dan treedt het amendement-Vestering in werking.'

Waar zit uw zorg?

'De veehouderij ziet het belang van het Convenant dierwaardige veehouderij en de uitvoering daarvan moet op gang komen. Daar is de wijziging van de Wet dieren voor nodig. Op basis van die wetswijziging wordt per sector een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) opgesteld.

'Dat wordt de basis om het convenant uit te voeren. De randvoorwaarden die nodig zijn en die voor ons onlosmakelijk bij de uitvoering horen, worden in een AMvB echter onvoldoende geregeld. Anders gezegd: door de AMvB worden we als veesectoren uitvoeringsplichtig, maar daar staat geen enkele zekerheid tegenover.

'In het hoofdlijnenakkoord dat afgelopen week is gepresenteerd, is 5 miljard euro gereserveerd voor de agrarische sector. Het akkoord geeft echter niet aan hoeveel daarvan voor dierwaardigheid beschikbaar is,of de vergunningverlening wordt versoepeld, er innovatiegelden komen en of er ruimte komt om de markt zijn werk te laten doen.

'De randvoorwaarden kunnen de transitie versnellen of vertragen. Politiek en de sectoren hebben elkaar in de transitie naar een dierwaardiger veehouderij nodig. Voor een dubbeltje op de eerste rang zitten en er niets tegenvoer stellen, zo werkt het niet. Daarom vinden we het ook zo belangrijk dat er een onafhankelijke autoriteit komt die de voortgang voor alle partijen monitort.'

Wat verwacht u van de stemming in de Eerste Kamer?

'Dat weet ik niet. Tijdens de stemming in de Tweede Kamer was er een overtuigende meerderheid voor de wetswijziging. De Eerste Kamer stemt echter hoofdelijk. In de Tweede Kamer stemde de PVV voor de wetswijziging, maar de partij (4 zetels in de Eerste Kamer) is verdeeld. De BBB heeft in de Eerste Kamer 16 zetels, dat maakt de slagingskans groter.'

Wat als de wetswijziging wordt aangenomen?

'Dan wordt per sector een AMvB uitgewerkt. De politiek ziet die AMvB's het liefst zo concreet mogelijk ingevuld met een tijdspad en doelen die moeten worden gehaald. Wij zien in de AMvB's liever op hoofdlijnen de doelen die de de veehouders moeten behalen, zoals we dat ook met de antibiotica-aanpak hebben geformuleerd.

'Vervolgens leggen we de stappen om daar te komen vast in een convenant, de sectorplannen. En dat moet je integraal bekijken. Veehouders hebben ook een opdracht als het gaat om bijvoorbeeld emissiereductie, waterkwaliteit en voedselveiligheid.

'Plaats je dierenwelzijn niet in het totale plaatje, dan zet je een veehouder telkens met iets anders voor het blok en dat kan echt niet meer. Als je concrete maatregelen in de AMvB's formuleert, dan daag je andere ketenpartners niet uit om ook hun steentje bij te dragen. Als het aan ons ligt, worden de extra inspanningen en maatregelen die veehouders treffen uit de markt betaald, zoals ook in het hoofdlijnenakkoord staat dat er wel een goed verdienmodel achter moet liggen.'

En welke route wordt er gevolgd voor de AMvB's?

'Als de AMvB's zijn geformuleerd en getoetst, volgt er nog een internetconsultatie. Voor 1 juli 2025 moet dat hele traject zijn doorlopen en dat wordt nog best spannend.'

Wat maakt het 'spannend'?

'Het tijdsbestek is kort, maar het belangrijkste is dat datgene wat in het convenant komt en de AMvB's, naadloos samenvalt en dat er een onafhankelijke autoriteit is ingesteld. Dat moet niet conflicteren. Het is in ons aller belang dat die drie zaken goed op elkaar aansluiten.'

Wat als het amendement-Vestering toch 1 juli ingaat?

'Dan voorspel ik dat de eerste 5 jaar geen enkele veehouder aanpassingen gaat doen waardoor het dierenwelzijn verbetert. Bij wie dat wel doet, wordt naar alle waarschijnlijkheid achteraf getoetst of het dierwaardig is of niet. Dat risico wil je als ondernemer niet lopen.'