'Waterplanten kunnen boer helpen bij verbeteren waterkwaliteit'

Op het NOS Journaal van 25 april gaven boeren aan dat de overheidsvoorschriften binnen de Kaderrichtlijn Water (KRW) steeds lastig te volgen zijn. Mest uitrijden op het land zou watervervuiling in de sloten veroorzaken, waardoor boeren hun veestapel moeten verkleinen of geproduceerde mest moeten afvoeren en kunstmest moeten aanschaffen.

Hierdoor is het voor boeren onmogelijk om fossielvrij te werken. Ze kunnen de circulatie van de productie door plant en dier niet in evenwicht houden binnen het bedrijf.

Ik ben het met de boeren eens dat het zuiveren van water in de sloten ook een oplossing is; anders dan het verscherpen van bestaande maatregelen. Dit kan op natuurlijke wijze, door behoud en plaatsing van onderwaterplanten. Naar aanleiding van de Europese KRW wil ik de onderwaterplanten onder de aandacht brengen, omdat de inzet daarvan een effectieve en natuurlijke manier is om de waterkwaliteit te verbeteren.

Onderwaterplanten zetten CO2 om in zuurstof. Daarnaast gebruiken ze de meststoffen uit het water om zelf van te groeien, waardoor dit ook een zuiverende werking heeft. Voordelen van het plaatsen van onderwaterplanten zijn dat de algen verdwijnen, het water helder wordt en vervuild water levensvatbaar wordt voor diverse diersoorten zoals padden, salamanders en libellen. Veel onderwaterplanten zijn weer te gebruiken als diervoeder.

Stichting Waterplant werkt momenteel samen met Waterschap de Dommel in de Kampina in het Brabantse Oirschot, net als met Hoogheemraadschap Rijnlanden en Land van Ons in de Vrouwe Vennepolder in het Zuid-Hollandse Oude Ade.

Voor onderzoek in beide gebieden zijn de Universiteit Leiden en de Radboud Universiteit direct betrokken. De afdeling biologie in Leiden heeft bijvoorbeeld via onderzoek aangetoond dat een sloot van 20 centimeter diep na plaatsing van de onderwaterplant krabbenscheer 60 centimeter diep werd.

Dichtslibben hoeft niet

Dit toont aan dat het laten staan van waterplanten niet altijd leidt tot het dichtslibben van de sloten. Beide universiteiten controleren de waterkwaliteit in de sloten waar onderwaterplanten zijn geplaatst en groeien. Onder hun toezicht is vastgesteld dat de waterkwaliteit en biodiversiteit aanzienlijk verbeterden door de werking van waterplanten.

De gezamenlijke projecten van Stichting Waterplant spitsen zich momenteel voornamelijk toe op onderzoek naar de eetbaarheid voor de mens. Dit zou in de toekomst nog een extra opbrengst kunnen geven voor de boeren, als zij de waterplanten gaan telen in hun sloten en distribueren richting de supermarkten.

Boeren informeren

Met de kennis en ervaring die ik met mijn stichting heb opgedaan in onder meer deze projecten, wil ik boeren informeren over de werking van onderwaterplanten in de sloten. Want daar waar sloten worden leeggebaggerd om de doorstroom van het water te bevorderen, kan men er ook voor kiezen om juist deze planten als oplossing te beschouwen. Als sloten vervuild zijn, wil de stichting op locatie advies geven over de plaatsing, groei en het onderhoud van de planten.

In samenwerking met boeren en waterschappen kunnen we landelijk de waterkwaliteit verbeteren. Boeren kunnen gemakkelijker aan de KRW voldoen.