Rabobank ziet gezonde financiële ontwikkeling voor Nederlandse tuinbouw

De bank beschouwt de primaire tuinbouwsector binnen de hele keten als broedplaats voor innovatie en als een goede basis voor de handel in groenten en fruit. Uitdagingen in de glastuinbouw hebben vooral betrekking op de energietransitie. Bedrijven benoemen de beperkte beschikbaarheid van het elektriciteitsnet als belangrijk probleem. In de open teelten speelt vooral de overgang naar teeltmethoden met zo min mogelijk chemie als grootste uitdaging.

In de analyse stellen de tuinbouwspecialisten van de Rabobank dat de prijsvorming van de meeste producten voldoende is voor een rendabele bedrijfsvoering. In de voedingstuinbouw zien zij dat de financiële resultaten op de bedrijven stabiel zijn, maar wel vaak sterk afhankelijk van de energiehuishouding. De kostenstijgingen van energie, arbeid en meststoffen vlakken af en dat is gunstig voor de bedrijven.

De positieve ontwikkelingen hebben ook betrekking op de sierteelt. Rabobank ziet dat er sprake is van herstel van omzet in de eerste maanden van 2024. De bank wijst erop dat de koopkrachtontwikkeling bij de consument altijd een grote invloed heeft op het financieel rendement in de sierteeltsector. Verder is de afhankelijkheid van een gunstige energievoorziening vaak nog groter dan in de voedingstuinbouw.

Gevolgen natte herfst en winter

Voor de siergewassen in de vollegrond zijn er nu zorgen over de gevolgen van de natte herfst en winter voor de bollenteelt. De prijsvorming lijkt daardoor wel gunstig, constateert Rabobank in de analyse. Ook boomtelers hadden soms problemen om hun gewassen en dan vooral bos- en haagplantsoen en laanbomen van het land te krijgen. Toch beoordelen de tuinbouwspecialisten de belangstelling voor de boomteeltsector als positief en ook groeiend.

De World Vegetable Map die Rabobank onlangs publiceerde, laat zien dat Nederland met Mexico en Spanje wereldwijd tot de drie grootste groente-exporteurs behoort. De Nederlandse verkoop naar het buitenland is hoofdzakelijk gericht op buurlanden, met Duitsland nog steeds als belangrijkste exportbestemming. Voor de handel in verse producten merkt Rabobank op dat de prijsstijgingen van de laatste jaren nauwelijks invloed hebben op de omvang van de consumptie.

Behalve op groente en fruit wijst Rabobank ook op het grote belang van de export van groentezaden vanuit Nederland. In 2022 oversteeg de exportwaarde hiervan de 2 miljard euro. Dat is een stijging van 500 miljoen euro ten opzichte van 2017. Voor Rabobank zijn deze cijfers een bevestiging dat ons land een echte Seed Valley is met een groot aantal zaadbedrijven die allemaal sterk zijn verbonden aan andere bedrijven in de tuinbouwketen.

Enquête over energietransitie

Om te kijken hoe het staat met de energietransitie, heeft Rabobank onlangs een enquête uitgevoerd onder glastuinders. Daaruit blijkt dat veel bedrijven de laatste drie jaar hebben geïnvesteerd in scherminstallaties, ledverlichting, aardwarmteaansluitingen en zonnepanelen. Bijna de helft van de bedrijven laat weten daarmee een energiebesparing te realiseren van 20 procent of meer.

Voor de komende jaren verwacht Rabobank meer investeringen op het gebied van energiebesparing. Dat betreft dan onder meer warmtepompen, e-batterijen en e-boilers. De netcongestie wordt benoemd als belemmering voor de energietransitie. De opgave om in 2040 klimaatneutraal te opereren, is daarom volgens de bank ook zeker geen gelopen koers. Hierbij spelen ook de moeilijkheden die er nu zijn bij de verdere ontwikkeling van geothermie in Nederland.