Nieuwe opkoopregeling moet pijn door mestprobleem verlichten

Adema heeft eerder gezegd dat hij aan een pakket maatregelen werkt om de overspannen mestmarkt af te koelen. De nu genoemde opkoopregeling maakt daar deel van uit. Deze regeling wordt zo breed mogelijk opgezet zodat alle veehouderijbedrijven in aanmerking komen, ongeacht de omvang of het bedrijfstype. De kosten van de nieuwe regeling kunnen in de miljarden euro's lopen.

De regeling vraagt tijd, want het voorstel zal door de Eerste en de Tweede Kamer moeten worden goedgekeurd. De Europese Commissie moet er ook mee instemmen.

Harde maatregelen

Behalve deze regeling werkt Adema ook andere plannen uit. Zo is niet uitgesloten dat harde maatregelen moeten worden genomen, zoals het afromen van fosfaat- of dierrechten, voermaatregelen of strengere graslandnormen voor het aantal dieren per hectare.

Door het vervallen van de derogatie, de introductie van bufferstroken en de aanwijzing van extra met nutriënten verontreinigde gebieden kunnen veehouders minder mest kwijt op hun eigen land. Meer bedrijven moeten mest afvoeren tegen hogere kosten. Daarbij wordt de plaatsingsruimte de komende jaren verder teruggebracht.

Vooral kleine bedrijven komen door de extra kosten in de problemen. Ook voor deze bedrijven zoekt Adema naar een oplossing. Hij hoopt zijn voorstel later deze maand te kunnen presenteren. Het debat over de mestproblematiek dat volgende week zou worden gehouden, is verplaatst naar 25 april.

'Koude kermis'

Verstraten, lid van de LTO-vakgroep Melkveehouderij, stelt dat het duidelijk is dat er iets moet gebeuren. 'De sector had eerder oplossingsgerichte voorstellen aangedragen, maar minister Adema komt steeds van een koude kermis thuis uit Brussel.' De overheid heeft volgens hem altijd mogelijkheden om te sturen met wetgeving, geld en kerend beleid. 'Het is duidelijk dat het probleem niet alleen met zachte hand kan worden opgelost.'

Verstraten noemt de opkoopregeling positief, LTO wil dit al langer. 'Maak gebruik van de vergrijzing, help boeren om eerder te stoppen om zo ruimte te maken voor anderen die verder willen.' Minder enthousiast wordt Verstraten van een norm voor grootvee-eenheden. 'Die aankondiging is een middel om van een potentiële blijver een wijker te maken. Boeren die boven die norm zitten hebben geen andere manier om eraan te voldoen dan door minder vee te houden. Grond is simpelweg niet te koop en het is de vraag of iedere ondernemer met minder vee het hoofd boven water kan houden.'

BBB vraagt pheldering

BBB-leider Caroline van der Plas wil opheldering van demissionair landbouwminister Piet Adema over diens plannen om het mestoverschot aan te pakken. De BBB-voorvrouw wil van de minister horen wat er klopt van het verhaal en 'wat de urgentie is' van de genoemde maatregelen. Zij betwist ook dat het uitkopen van boeren een oplossing biedt voor het mestoverschot. 'Wat we nu aan het doen zijn is volkomen kolder.'

De Tweede Kamer had Adema gevraagd met een plan te komen om boeren die getroffen worden door strengere Europese mestregels, perspectief te bieden. Van der Plas noemt het 'bizar' dat hij in plaats daarvan miljarden wil uittrekken om boeren ertoe te bewegen hun bedrijf te beëindigen. Voor BBB is dat 'onacceptabel', zegt zij. 'Hij moet gewoon stoppen met boeren uitkopen.'