Vion zal contracten niet langer meer eenzijdig wijzigen

Volgens ACM verbetert de onderhandelingspositie van de varkenshouder daardoor, in lijn met het doel van de Wet oneerlijke handelspraktijken landbouw en voedselvoorzieningsketen (Wet OHP Landbouw). In december 2023 werd het conceptbesluit van deze toezegging gepubliceerd. De ACM heeft de toezegging geaccepteerd en nu dus bindend verklaard. Het onderzoek van de ACM naar een mogelijke overtreding door Vion van de Wet OHP Landbouw is stopgezet.

Vion heeft contracten met varkenshouders. In deze contracten staan de voorwaarden en de prijssystematiek waaronder Vion varkens afneemt van varkenshouders. Na onderzoek van de ACM bleek dat bepalingen in deze contracten 'op gespannen voet' staan met de Wet OHP Landbouw. Deze wet heeft als doel om de onderhandelingspositie van voedselleveranciers ten opzichte van afnemers te verbeteren.

Opzegtermijn voor varkenshouder

Door de toezegging mag Vion niet meer een contract wijzigen zonder instemming van de varkenshouder. Daarnaast hebben varkenshouders de mogelijkheid om niet akkoord te gaan met een nieuw contract zonder het risico te lopen dat Vion de overeenkomst per direct beëindigt. Varkenshouders die niet akkoord gaan met het nieuwe contract dat voorgelegd wordt, hoeven zich bovendien niet te houden aan de opzegtermijn van een jaar. Vion is zelf wel nog gebonden aan dat jaar opzegtermijn. De ACM vindt dat deze toezegging de onderhandelingspositie van de varkenshouder sterker maakt.

De Producentenorganisatie Varkenshouderij (POV) heeft vorig jaar drie klachten ingediend bij de ACM over Vion. Twee klachten zijn volgens ACM meegenomen in het toezeggingsbesluit. Onder varkenshouders bestaan er zorgen dat compensatie geen deel uitmaakt van het toezeggingsbesluit. De ACM zegt dat de civiele rechter of de geschillencommissie hiervoor de aangewezen route is. De derde klacht van POV gaat over berekening van de nabetaling aan varkenshouders. Deze klacht heeft de ACM afgewezen, omdat de ACM geen aanknopingspunt ziet voor oneerlijke handelspraktijken.

Good Farming Balance

Vion laat in een reactie weten dat het de Good Farming Balance-overeenkomsten betreffen die worden aangepast, in lijn met de nieuwe wetgeving. Dit concept bestaat sinds 2017. Ongeveer 75 procent van de varkenshouders van Vion levert binnen dit vraaggestuurde concept.

Daarnaast past Vion in de overeenkomst de samenstelling van het 'PIG-mandje' aan, vervalt de maximering van de nabetaling en betaalt Vion een voorschotbetaling van 0,5 cent per kilo voor elk geleverd vleesvarken over de eerste zes maanden. Varkenshouders worden door Vion zelf hierover geïnformeerd.

Wet OHP Landbouw

De Wet OHP Landbouw is op 1 november 2021 in werking getreden. Het doel van de wet is om de onderhandelingspositie van boeren, tuinders en vissers tegenover grotere en geconcentreerde marktpartijen te versterken. Naast het eenzijdig wijzigen van contracten, waar deze toezegging op ziet, zijn er meer oneerlijke handelspraktijken opgenomen in de Wet OHP Landbouw.

Een kwantitatief onderzoek van de ACM laat zien dat veel afnemers nog niet bekend zijn met de Wet OHP Landbouw. Uit het onderzoek blijkt ook dat de meeste afnemers stellen dat zij weinig oneerlijke handelspraktijken tegenkomen in hun sector. Maar dat geldt niet voor alle handelspraktijken, zoals het kort van tevoren annuleren van een bestelling. De ACM wil met onderzoek en communicatie de naleving van de Wet OHP vergroten.