Handelsovereenkomsten nodig onder Europese voorwaarden

De handelsovereenkomsten die zijn doorgelicht, hebben betrekking op overeenkomsten met Australië, Chili, India, Indonesië, Maleisië, Mercosur (Argentinië, Brazilië, Paraguay en Uruguay), Mexico, Nieuw-Zeeland, de Filipijnen en Thailand. Er wordt nog over onderhandeld of ze zijn afgesloten, maar nog niet geïmplementeerd. Volgens het gezamenlijk onderzoek zal de waardestijging van de EU-export van landbouwproducten in 2032 tussen 1,6 procent (3,1 miljard euro) en 2,3 procent (4,4 miljard euro) liggen, vergeleken met wat er zou gebeuren zonder deze handelsakkoorden.

De handelsovereenkomsten geven bijvoorbeeld aan dat er een stijging is van de zuivelexport van 780 miljoen euro, 654 miljoen euro voor wijn en andere dranken en 1,3 miljard euro voor verwerkte agrifoodproducten. Daartegenover staat een verwachte stijging van de import die tussen de 3,1 miljard en 4,1 miljard euro ligt.

Economische groei

Volgens de auteurs zijn de handelsovereenkomsten een belangrijke bron van economische groei, banencreatie en toegevoegde waarde voor de Europese agrifoodsector. Wel kan de extra import van sommige landbouwgrondstoffen impact hebben op de productie en prijzen van vooral rund-, pluimvee- en schapenvlees, rijst en suiker. Om de impact te verminderen, zouden er tariefcontingenten kunnen gaan gelden, dus een beperking van de hoeveelheden die tegen lage tarieven mogen worden ingevoerd in de Europese Unie (EU).

Verder zien de deskundigen dat een deel van de export vanuit de EU naar Groot-Brittannië door andere landen wordt overgenomen. Dat geldt bijvoorbeeld voor rundvlees, wijn en andere dranken (en tabak), bewerkte voedingsmiddelen, zuivel en schapenvlees. De nieuwe handelsovereenkomsten van de EU zouden de verliezen compenseren.

Minder positief

Copa-Cogeca is minder positief over de impact van de nieuwe handelsovereenkomsten. De overkoepelende organisatie van Europese boeren vindt de positieve bijdrage aan de Europese handelsbalans van de nieuwe vrijhandelsovereenkomsten nogal beperkt. De organisatie blijft daarom kritisch op de handelsovereenkomst met onder andere de Mercosur-landen.

'We hebben handelsovereenkomsten nodig', zegt Hubers. 'Laat dat duidelijk zijn. We hebben ook producten die we in Europa minder consumeren zoals kuikenpoten of bepaalde onderdelen van het varken die we moeten exporteren en we komen bijvoorbeeld kipfilets tekort. Het is goed dat je hier handelsovereenkomsten over afsluit.'

Dierenwelzijn

Wel vindt de vicevoorzitter van de Europese pluimveewerkgroep Copa-Cogeca het van belang dat alle producten die Europa binnenkomen, aan dezelfde eisen voldoen als waar Europese producenten aan moeten voldoen. Pijnpunt is hierbij het dierenwelzijn. In verschillende culturen wordt er anders over dierenwelzijn gedacht dan in Europa. Dat mag dan volgens Hubers zo zijn, het betekent niet dat eieren die vanuit Oekraïne hiernaartoe komen, uit legbatterijen mogen komen of kipfilet uit Brazilië van vleeskuikens die niet aan de EU-welzijnseisen voldoen. 'Daar moet je binnen de handelsovereenkomsten ook afspraken over maken. Net als over diergezondheid en het milieu', zegt Hubers.

Verder wordt er vaak gesteld dat de import slechts om een paar procent van de eigen productie gaat. Maar dat neemt volgens de vicevoorzitter van de Europese pluimveewerkgroep Copa-Cogeca niet weg dat het een prijsdrukkend effect heeft. Ook als de prijzen voor diverse producten hoog zijn, heeft het impact. Dan krijgen Europese boeren en veehouders toch net wat minder voor hun product, terwijl dat nodig is om verliezen uit het verleden goed te maken of een buffer op te bouwen voor de toekomstige investeringen in bijvoorbeeld het dierenwelzijn.