WUR: financiële gevolgen van verduurzaming zijn groot, hulp van overheid is nodig

Volgens de WEcR-onderzoekers is hulp van de overheid noodzakelijk om inkomensverliezen te verkleinen en de continuïteit van bedrijven te waarborgen. Dit staat in het rapport 'Uitwerking bedrijfstypen duurzame landbouw voor de melkveehouderij en akkerbouw' dat is opgesteld in opdracht van het ministerie van LNV, in samenwerking met het Interprovinciaal Overleg, LTO, NAJK, Stichting Natuur & Milieu, sectordeskundigen en andere stakeholders.

In de studie zijn van een groot aantal maatregelen de economische en milieueffecten in kaart gebracht. Daarbij gaat het voor een deel om wettelijk verplichte maatregelen, zoals afschaffing van de derogatie en de verplichting om vanggewassen te zaaien.

Daarnaast is gekeken naar maatregelen die bijdragen aan de opgaven in het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Daarbij gaat het bijvoorbeeld om het verhogen van het oppervlaktepeil in veenweidegebieden, het aanleggen van houtwallen en bomensingels, het toepassen van bufferstroken naast sloten, meer weidegang en emissiearme stallen.

Verlies tot 201 procent

De maatregelen leiden tot een substantiële emissiereductie, maar de financiële gevolgen zijn enorm. Zonder overheidssteun ligt het verwachte inkomensverlies in de melkveehouderij tussen de 28 en 201 procent, vergeleken met het huidige inkomen. In de akkerbouw gaat het om een daling tussen de 10 en 63 procent.

LTO noemt de conclusies van de onderzoekers zorgwekkend. Wat de agrarische belangenbehartiger betreft, moet er gekozen worden: of investeren in beleid dat ondernemers economisch perspectief biedt, of doelen loslaten die zonder faciliterend beleid economisch niet haalbaar blijken te zijn.

Snel inhaalslag maken

Uit de studie blijkt dat er concrete opgaven liggen voor milieu, water, biodiversiteit en klimaat, inclusief deadlines. Maar dat geldt niet voor het beleid dat hieraan ondersteunend moet zijn. Volgens LTO is het cruciaal dat op korte termijn een inhaalslag wordt gemaakt met beleid dat ondernemers economisch perspectief biedt.

Demissionair landbouwminister Piet Adema heeft het rapport naar de Tweede Kamer gestuurd. 'Het onderzoek laat zien dat er mogelijkheden zijn waarbij de verduurzaming van de landbouw, het halen van de verschillende doelen en een eerlijk verdienvermogen voor de blijvende boer hand in hand kunnen gaan', stelt hij. 'Het is aan het volgende kabinet om mede op basis van dit onderzoek tot integraal landbouwbeleid te komen.'