Laat melkkoe niet te lang in donker staan

Als de omgeving van de koe voldoende licht is, wordt de afscheiding van het hormoon melatonine verlaagd. Melatonine veroorzaakt slaap en verstoort de productiecapaciteit van de koe. De stijging in melkproductie is het gevolg van een stijging in voeropname.

Verder komt bij melkvee de vruchtbaarheidscyclus na afkalven sneller op gang bij langere daglengten dan bij korte daglengten. Hierdoor kunnen de koeien sneller geïnsemineerd worden en daalt de tussenkalftijd. Langere daglengten zijn ook goed voor de rust in de stal: koeien gaan meer liggen, minder staan en minder bewegen.

Jongvee

Blootstelling aan een lichtregime van lange dagen en korte nachten blijk bovendient te zorgen voor een versnelde groei bij jongvee (tot 18 procent hogere groei). Jongvee komt op deze manier ook vroeger in de puberteit en heeft een beter ontwikkeld uier. Opvallend is dat droogstaande koeien juist meer baat hebben bij kortere dagen (van 6 tot 8 uur) en lage nachten (16 tot 18 uur), ze geven in de eerste vier lactatiemaanden dagelijks tot wel 3 kilo melk meer.

Vooral in de winter wordt het natuurlijke lichtniveau in melkveestallen meestal niet bereikt via de aanwezige verlichting, weet mengvoerleverancier ABZ De Samenwerking. In de praktijk zie je dan dat koeien minder melk geven, maar de gehaltes hoger zijn. Aan de BSK (bedrijfsstanddaard koe) is vaak niet veel te zien omdat dit kengetal wordt gecorrigeerd voor seizoensinvloeden.

Energieprijzen

ABZ De Samenwerking begrijpt dat, met de huidige hoge energieprijzen, het verleidelijk kan zijn om de stalverlichting eerder uit te zetten en koeien wat langer in het donker te houden. Toch tipt de organisatie om melkkoeien dagelijk bloot te stellen aan 16 uur licht, met een intensiteit van minimaal 150 tot 200 lux. De aanbevolen donkerperiode is 8 uur. 5 Lux is dan voldoende en verlichting met een rode lamp is aan te raden.

'Hiermee heeft u zelf tijdens uw laatste rondje in de stal nog wel zicht, maar kunnen uw koeien hun biologische klok resetten', schrijft ABZ op haar site. Er zijn een aantal handige gratis apps voor smartphones beschikbaar om de lichtsterkte te meten (zoek op ‘lux meter’ in de Appstore of Google Play). Wil je een goed gemiddelde in de stal bepalen, meet dan het lichtniveau op een hoogte van 60 tot 75 centimeter, bij het voerhek en in de ligplaatsen van de koeien.

Een andere handige tip van ABZ is om een lichtsensor te installeren, hierdoor wordt de verlichting alleen wordt ingeschakeld als het lichtniveau buiten zo laag is dat het in de stal te donker wordt. 'Uiteindelijk betekent dit een besparing op energiekosten.