Rabobank verwacht dat melkprijs begin 2024 verder stijgt

In oktober lag de gemiddelde melkprijs in Nederland, Duitsland, Ierland en Denemarken ruim 30 procent lager dan in oktober 2022. In de Europese Unie als geheel kwam de daling uit op ruim 23 procent. In de afgelopen maanden is de melkprijs stabieler en sinds november stijgt de prijs zelfs weer. Deze groei zet vermoedelijk door, verwachten de marktanalisten van Rabobank. Dit heeft te maken met de stijgende zuivelprijzen, een relatief krappe markt en de lagere voorraadniveaus bij zuivelhandelaren.

Melkveehouders kunnen hogere melkprijzen goed gebruiken. 'Ondanks de verwachte en aangekondigde stijging van de prijzen, blijven de kosten op bedrijfsniveau hoog', schrijft Rabobank in de update. De bank raadt melkveehouders aan om de liquiditeitsbegroting periodiek bij te werken. Het is belangrijk om hierbij rekening te houden met de afbouw van de derogatie. 'Het vinden van een passende oplossing is cruciaal, bijvoorbeeld door meer opslagruimte te creëren of maximalisering van mestverwerking.'

Stoppende melkveehouders

Rabobank denkt dat de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties (Lbv) kan bijdragen aan een betere balans tussen de mestplaatsingsruimte en de mestproductie. Op dit moment hebben melkveehouders te maken met hoge kosten voor de afzet van hun mest.

Wereldwijd staat de melkproductie onder druk. Voor 2024 wordt slechts een groei van 0,3 procent verwacht. In het eerste kwartaal van 2024 zal vooral de melkproductie in Nieuw-Zeeland onderuit gaan, met een min van 3,8 procent ten opzichte van hetzelfde kwartaal dit jaar. In de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk daalt de productie waarschijnlijk met 0,6 procent in deze periode. De productie in de Verenigde Staten blijft met een plus van 0,2 procent ongeveer gelijk.

Daling van de melkproductie

Voor Nederland verwacht Rabobank een daling van de melkproductie in november, december en het eerste kwartaal van 2024. Door de uitbraak van blauwtong en het natte weer is het onmogelijk om dezelfde hoeveelheid melk te produceren als een jaar eerder. In het derde kwartaal van 2023 was de melkproductie in Nederland ongeveer gelijk aan vorig jaar (+0,3 procent). In juli was er meer melk, in augustus bleef het ongeveer gelijk. Sinds september is de melkproductie lager dan een jaar eerder.

De daling sinds september is ook te zien in de Europese Unie als geheel. In juli was er nog een groei van 0,5 procent ten opzichte van een dezelfde maand vorig jaar. In september is dit omgeslagen naar een krimp van 0,9 procent. Het grootste verlies in melkvolume vond plaats in Frankrijk (-3,2 procent), Italië (-3,2 procent) en Ierland (-1,9 procent). In Polen steeg de melkproductie juist met 1,6 procent. In het derde kwartaal was er groei in Duitsland, Nederland en het Verenigd Koninkrijk.

Productie in Europa

De verwachting is dat de melkproductie in de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk in het vierde kwartaal met 0,8 procent daalt ten opzichte van het vierde kwartaal in 2022. Na een daling van 0,5 procent in het eerste kwartaal van 2024 verwacht Rabobank een daling van de Europese productie van 0,4 procent in het tweede kwartaal.

Rabobank voorziet verder dat de marktsituatie voor China weer zal verbeteren. De export naar China vanuit de Europese Unie heeft een flinke deuk opgelopen. In de eerste tien maanden van dit jaar zijn de Chinese zuivelimporten met 15 procent gedaald (in vloeibare melkequivalenten). Dit komt enerzijds door de gestegen melkproductie in China zelf en anderzijds door een minder snelle toename van de zuivelconsumptie en -voorraden. Voor 2024 wordt een bescheiden groei van 0,2 procent verwacht voor de zuivelimporten van China.