'Uit de shit en de donkergroene hoek'

Temeer om te zien hoe Caroline van de Plas het vuur aan de schenen zou worden gelegd. Zij had op het laatste moment afgezegd vanwege verplichtingen in de Tweede Kamer. En zo werd dit het eerste publieke optreden van de opgetrommelde Harm Holman van het NSC van Pieter Omtzigt.

Uiteraard als conservatieve witte man van bovengemiddelde leeftijd uit boerenhoek, werden alle peilen op hem gericht. Harm sprak niet met meel in de mond en ook niet naar de mond. Hij maakte korte metten met het 'woke' publiek, maar gaf ook duidelijk aan niet te staan voor behoud van de veeteelt in de huidige omvang.

En dat komt denk ik doordat Harm dondersgoed in de gaten heeft wat het verlies van derogatie betekent. Terwijl we al jaren van links tot rechts praten over verduurzaming, rood staan en groen doen en dimdammen over perspectief, is het verlies van de derogatie ondertussen wel hét kantelpunt dat transitie gaat veroorzaken.

Harm schat ook redelijk goed in wat er, als deze gamechanger zijn werk heeft gedaan, overblijft. Dat is niet een landbouw die dan wél breed gewaardeerd wordt. De grootste fout die nu kan worden gemaakt, is denken dat met de verkiezingsuitslag van vorige week de voet van het gaspedaal kan. Dat het allemaal wel goedkomt.

Het verlies van derogatie, bufferstroken en het aanwijzen van met nutriënten verontreinigde gebieden drukt ons verder in de shit. Renure en verdienvermogen blijven vooralsnog uit.

Een demissionaire minister die op de winkel past of een lang formatiespel is geen optie. De tijd doet dan zijn onherstelbare werk, wat sommigen ook prima vinden. Er blijft een melkveehouderij met toekomst en perspectief daarop maak je zelf. Maar niet alleen.