Lage norm kost vleeskuikenhouder inkomen

'Wanneer deze motie wordt omgezet in wetgeving, betekent dat einde oefening voor de Nederlandse vleeskuikenhouderij', zegt voorzitter Gert-Jan Oplaat van de Nederlandse Pluimveeverwerkende Industrie.
De motie van Eva Akerboom (Partij voor de Dieren) en Tjeerd de Groot (D66), die wil dat de bezettingsdichtheid teruggaat, dreigt de Nederlandse vleeskuikenhouders in Europa op een onoverbrugbare achterstand te zetten. Het voorstel werd op 26 oktober met 84 stemmen vóór aangenomen.

Wakker Dier zette de motie meteen kracht bij via een advertentie met de tekst 'Proproep aan minister Adema'. Daarin stelt de dierenwelzijnsorganisatie dat Nederland met een bezetting van 21 dieren per vierkante meter – formeel: categorie 3, van 39 tot en met 42 kilo vleeskuiken per vierkante meter – Europese wetten overtreedt en demissionair landbouwminister Piet Adema dit 'oogluikend' toestaat.

Niet verboden

In de Europese Unie is een bezetting van 39 tot 42 kilo niet verboden, maar een uitzondering waarbij strikte regels gelden. Bij deze bezetting mag de sterfte in zeven opeenvolgende rondes niet hoger liggen dan 3,34 procent – bij een slachtleeftijd van 39 dagen – en de score voor voetzoollaesies moet onder 80 blijven (op een schaal van 0 tot 200: bij 0 zijn alle zolen gaaf, bij 200 vertonen alle zolen ernstig letsel).

In 2022 controleerde de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit de gegevens over uitval en voetzoollaesies van 9.335 koppels in de hoogste bezettingscategorie. Het betreft een administratieve controle. Vanwege vogelgriep waren er maar 9 fysieke controles. In 9.051 gevallen (97 procent) was alles in orde.

Alle eisen

De controlecijfers tonen volgens voorzitter Kees de Jong van de vakgroep Pluimveehouderij LTO/NOP dat 'op een enkel bedrijf na overal aan alle eisen wordt voldaan'.

Het probleem zit volgens De Jong in het regime waar bedrijven in terechtkomen wanneer ze de normen voor sterfte of voetzoollaesies overschrijden. 'Die bedrijven moeten terug in bezetting. Daar is niet altijd goed op toegezien. Maar het gaat hier om een handvol gevallen. Wakker Dier vergroot dat enorm uit.'

Gelijk speelveld

Volgens Willem Tel, manager Agri bij pluimveeslachterij Esbro, dwingt de motie pluimveehouders tot een manier van produceren waar geen markt voor is. 'Uitholling van de sector dreigt. Ook voor slachterijen is de impact groot. Deze motie gaat volledig voorbij aan de wenselijkheid van een gelijk speelveld binnen Europa.'

De Jong: 'Voor ondernemers blijven de vaste lasten gelijk. Per dier stijgen ze. Dat gaat rechtstreeks ten koste van het inkomen.' Tel verwacht niet dat Adema de motie omzet in wetgeving. 'Een minister met kennis van zaken zal zo'n stap niet zetten. En anders is daar nog de Eerste Kamer.' Daar heeft BBB met 16 van de 75 zetels een grote stem.

Volgens Oplaat, Eerste Kamerlid voor BBB, past de norm van maximaal 16 dieren niet binnen een gemeenschappelijke Europese markt. 'Wanneer Nederland die gaat hanteren, gaat de deur open voor vlees uit andere landen.'

Oekraïne

De markt heeft hinder van de aanvoer van pluimveevlees uit Oekraïne. Oplaat: 'Die is in no-time gestegen van 90.000 naar 225.000 ton per jaar. Dat leidt tot verstoring van de markt.'

Overigens profiteren Oekraïense boeren nauwelijks van die vrije markttoegang tot Europa. 'Van die verruiming profiteert één Oekraïense oligarch. Bovendien: dierenwelzijn is in Oekraïne geen issue', zegt het Eerste Kamerlid voor BBB.

Volgens Oplaat staat het welzijn van vleeskuikens hoog op de Europese agenda. 'De normen voor bezetting van stallen gaan veranderen. Daarover vinden allerlei gesprekken plaats, op verschillende niveaus. De Tweede Kamer fietst daar nu dwars doorheen. Bijzonder onverstandig.'

Tekst gaat verder onder het kader

Volgens De Jong wekt de motie de indruk dat de sector niet bereid is tot vernieuwingen. 'Het tegendeel is het geval.' Hij wijst op het grote aantal bedrijven dat produceert onder het Beter Leven-keurmerk. Die ontwikkeling dreigt te stranden: omschakelaars lopen het risico op problemen met de natuurbeschermingswetvergunning. De Jong: 'Laten de initiatiefnemers van de motie zich daar eens druk over maken.'

Overdekte uitloop

Het Beter Leven-keurmerk stelt een overdekte uitloop verplicht en omschakelaars houden doorgaans 30 tot 40 procent minder dieren. Volgens een recent rapport van Wageningen University & Research is het de vraag of hierdoor de stikstofuitstoot daalt. Theoretisch kan die juist zelfs stijgen. Harde metingen, nodig voor het verkrijgen van vergunningen, zijn er simpelweg niet.

De Dierenbescherming verleent nog ontheffing, maar binnen drie jaar moet de uitloop een feit zijn. Een aantal omschakelaars ziet die deadline al snel dichterbij komen.